کمال گرایی چیست؟ همه چیز درباره کمال گرایی و مقابله با آن

کمال گرایی (Perfectionism) چیست؟

کمال گرایی بر طبق گفته روانشناس ها یک ویژگی شخصیتی است. به دلیل این که بروز ویژگی کمال گرایی در اشخاص مختلف متفاوت است، تعریف آن آسان نیست، کمال گرایی یکی از موانع مهم برای دست یافتن به اهداف و موفقیت است. کمال گرایی خصیصه ای است که در ذهن و تفکر افراد جای میگیرد و باعث میشود که فرد کمال گرا نسبت به همه چیز و انجام تمامی کار های خود برای کامل و بی عیب و نقص بودن، حساسیت و وسواس زیادی بخرج دهد. درواقع فرد کمال گرا برای هر چیز و هرکاری که میخواهد انجام دهد استاندارد بالایی را در ذهن و تفکر خود تصور میکند که رسیدن به آن معمولاً بسیار سخت و یا غیر ممکن است. به همین دلیل افراد کمال گرا معمولاً احساس آرامش، رضایت و خوشبختی نمیکنند زیرا حتی اگر به آن استاندارد ذهنی خود برسند استاندارد بالاتری را تصور می کنند. زیاده روی در کمال گرایی باعث میشود که فرد دچار افسردگی و کمبود اعتماد به نفس شود، البته این خصیصه همیشه منفی نیست و اغلب ریشه در کودکی فرد دارد.

بسیاری از افراد با گفتن جمله من یک کمال گرا هستم احساس افتخار، خوشنودی و برتری نسبت به افراد دیگر می کنند و تا زمانی که این دیدگاه را در ذهن خود دارند که کمال گرایی یک ویژگی مثبت است و با افتخار راجب آن صحبت میکنند نمی توانند آن را کنار بگذارند چرا که کمال گرایی بعنوان یک ویژگی مثبت در ضمیر ناخودآگاه فرد نقش بسته است. توجه داشته باشید که کمال گرایی با میل به کمال(خودشکوفایی) تفاوت بسیاری دارد.

نشانه های کمال گرایی

باورهای فردی نیز می توانند نشانه هایی از کمال گرایی باشند.

• نیاز به تایید دیگران و ترس از انتقادهای آنان
• داشتن انتظارات خیلی بالا هم از خود و هم از دیگران
• فرار از مشکلات
• تنبلی و به تعویق انداختن کارها
• ترس از شکست
• وقت گذاشتن بیش از اندازه برای انجام هرکار و بازبینی آن
• متمرکز بودن روی نتیجه و لذت نبردن از مسیر
• وابسته بودن به عقاید دیگران
• انتقاد پذیر نبودن
• تفکر یا همه یا هیچ داشتن
• نسپردن کارها به دیگران
• نداشتن روحیه ریسک‌ پذیری و تردید در کارها
• نداشتن اعتماد به نفس
• ترجیح دادن نظم و سازماندهی

تله کمال گرایی (ابعاد کمال گرایی)

چرا تله کمال گرایی؟ زمانی که انسان در یک تله گیر میکند چه واکنشی از خود نشان میدهد؟ یا مرتب سعی و تلاش و به این در آن در زدن برای رهایی از تله و یا اینکه هیچ کاری انجام نمیدهد.

کمال گرایی نیز مانند یک تله است و افرادی که کمال گرایی شدید دارند نیز اینگونه اند. بنابراین در نیمه دوم قرن بیستم، کمال‌گرایی توسط روانشناسی به نام «هاماچک» به دو بعد به هنجار و نا به هنجار تقسیم شد:

کمال گرایی سازگار(مثبت):

افرادی که خیلی کار میکنند و وقت زیادی را برای چیزهای ساده میگذارند و بارها آن را بررسی میکنند. مثلا برای کاری که میتوان در یکساعت انجام داد چند روز حتی یک هفته وقت میگذارند ویا در مواردی هیچ وقت آن کار را تمام نمیکنند. از این رو توانایی ها، مهارت ها و استانداردهای کمال گرایان سازگار همواره رو به افزایش است و از رسیدن به نتیجه و اهداف خود احساس لذت میکنند. میتوان گفت این نوع از کمال‌گرایی نوع سالمی است و حتی در بعضی موارد باعث پیشرفت در فرد کمال گرا می شود.

کمال گرایی ناسازگار(منفی):

در این بعد فرد به دنبال کامل و بی نقص بودن در همه زمینه می باشد و همیشه نگران قضاوت های دیگران است. این افراد هیچ وقت داشته‌هایشان نمیتواند راضیشان کند واگرنتوانند کاری را کامل و بی‌عیب و نقص انجام دهند آن را کنار می‌گذارند و هیچکاری انجام نمیدهند، از دیدگاهشان اشتباهات قابل پذیرش نیستند زیرا باعث بی کفایت شماردن آنها توسط دیگران می شود. کمال گرایان ناسازگار ممکن است بسیاری از مشکلات روانی و جسمانی و احساسات دردناک مثل ترس و تردید را تجربه کرده باشند. زمانیکه درکمال‌گرایی زیاده روی شود به سمت کمال‌گرایی ناسازگار کشیده شود که برعکس کمال گرایی سازگار جلوی موفقیت و پیشرفت فردی و حرفه ای را میگیرد.

فرد کمال گرا نمی‌تواند با حد متوسط رسیدن به اهداف و آرزوهایش کنار بیاید بنابراین کمال گرایی یا فرد را به انجام کار زیاد وا میدارد و انجام ندادن هیچ کاری.

کمال گرایی = محافظت

چرا کمال گرایی میکنیم؟ کمال گرایی باعث داشتن احساس خوب و حس محافظت در افراد می گردد. زمانی که کمال گرایی میکنیم درواقع نگران شکست خوردن در کاری که میخواهیم انجام دهیم هستیم. به بیانی دیگر ما احساس نامطلوبی را که بعد از شکست خواهیم داشت را دوست نداریم پس برای محافظت از خود در برابر این احساس شروع به کمال گرایی میکنیم. و نکته قابل توجه و مهمتر اینکه ما خیلی وقت ها نمی خواهیم خود را به محک تجربه بگذاریم و با دیگران مقایسه شویم تا مشخص شود که در چه سطحی قرار داریم. شاید افرادی را که در زمینه و حیطه کاری خودمان موفق هستند را ببینیم و احساس کنیم که ما آنها خیلی معمولی هستند و اگر ما همان کار را انجام دهیم در سطح خیلی بالاتر و بهتری انجام خواهیم داد اما به این دلیل که نمیتوانیم کارمان را به آن سطح برسانیم بنابراین هیچ کاری را انجام نمیدهیم. درواقع سطحی که در آن قرار داریم در خیالاتمان خیلی بالاتر از سطحی است که در عمل و واقعیت در آن قرار داریم.

ریشه های کمال گرایی

چه اتفاقی باعث کمال گرا شدن میگردد؟ بروز کمال‌گرایی در هر شخص میتواند ریشه‌های مختلفی داشته باشد، ممکن است به دلیل ویژگی‌های درونی آن شخص باشد یا شرایط محیطی باعث تشکیل آن شده باشد. از عوامل مؤثر در کمال گرایی و انتظاراتی که فرد در مورد خودش دارد می‌توان به مواردی مثل اتفاقات و تجربیات کودکی، انتظارات والدین، تبعیضات جنسیتی و... اشاره کرد.

پیدا کردن ریشه های کمال گرایی در یک فرد و اصلاح کردن آنها زمان بر است چر که ریشه های کمال گرایی درست مانند ریشه های یک درخت در اعماق وجود آن شخص ریشه دوانده و رشد کرده است.

کمال‌گرایی در اکثر موارد از کودکی در فرد شکل می گیرد، اگر شما والدین قدرت طلب و کمال گرا داشته باشید احتمالا در کودکی یاد گرفته‌اید که میزان توجهی که دیگران به شما دارند به میزان کارآیی شما در انجام کارها بستگی دارد. در نتیجه فقظ زمانی به خود اهمیت دهید که مورد پذیرش دیگران واقع می شوید و عزت و اعتماد به نفس شما نیز بر همین اساس پایه ریزی شده است و میتواند شما را در مقابل انتقادات و نظرات دیگران آسیب پذیر سازد و برای رهایی از این آسیب ها و انتقادات کامل و بی نقص بودن را انتخاب کنید. کمال گرایی در روانشناسی یک ویژگی شخصیتی است که پنهان و پایدار است. برای شکل گیری یک ویژگی شخصیتی باید از لحظه ی تولد شخص تا بزرگسالی عوامل مختلف زیادی دست به دست هم دهند.

خیلی وقت ها پیدا کردن علت ریشه های کمال گرایی در خود باعث می شود که متوجه شویم آن دلیلی که بخاطرش فردی کمال گرا شده ایم از بین رفته و راحت تر می توانیم آن را کنار بگذاریم.

نقش والدین در ایجاد کمال گرایی

همانطور که گفته شد ریشه های کمال گرایی اغلب از دوران کودکی در فرد شکل می گیرد بنابراین نقش والدین در آن تأثیر گذار است.کسانی که دچار کمال گرایی شدید هستند، در کودکی والدین قدرت طلب و کمال گرایی داشتند. والدینی که همیشه « حق با ماست و درست می گوییم » را به فرزندانشان القا می کنند. تفاوت تواناهای خود و فرزندانشان را درک نمی کنند.تفاوت توانایی های خود و فرزندانشان را درک نمی کنند، کودکانشان را مجبور می کنند به معیار های والا و غیر واقع بینانه دست پیدا کنند و از آنها انتظارات بالایی دارند. روانشناسان به این سبک تربیتی«سبک والدینی قدرت‌‌طلبانه» می گویند. والدین کمال گرا، فرزندان کمال گرا تحویل جامعه می دهند.این والدین نسبت به موفقیت های فرزندشان و نیز موفقیت های خودشان احساس خوبی نداشته و آنها را قبول ندارند زیرا هیچ گاه نتوانسته اند والدینشان را خشنود کنند.

دلایل ایجاد و انواع کمال گرایی منفی

روانشناسان با توجه به دلایل کمال گرایی، آن را به ۳ نوع تقسیم بندی کرده‌اند:

کمال گرایی خودمدار:

همانطور که در تعریف بالا گفته شد در این نوع کمال گرایی فرد از خودش انتظارات بالایی دارد و از شکست خوردن واهمه دارد.

کمال گرایی دیگر مدار:

این افراد علاوه بر خودشان از دیگران نیز انتظار بالایی دارند و آنها را آزار می‌دهند. برای درک بهتر میتوانید استاد کمال گرایی را تصور کنید که با سخت گیری بیش از حد به دانشجویانش برای بی عیب و نقص بودن باعث از بین رفتن عزت نفس آنها می گردد.افرادی که دچار این نوع از کمال گرایی منفی هستند اغلب مورد سرزنش دیگران قرار می گیرند و احساس اعتمادشان به دیگران را از دست می دهند. این افراد دائماً دچار ترس و تنهایی، بدبینی بودن و مشکلات خانوادگی و زناشویی می‌شوند.

کمال گرایی القا شده توسط اجتماع یا جامعه مدار:

در بعضی موارد ریشه درد در جامعه و یا تجویزشده از سوی دیگران است به این صورت که که ارزش‌های جامعه این را القا می‌کند که همه افراد باید به بهترین‌ خود برسند و یا تمرکز دیگران برفرد و انتظارات بالایی که از او دارند باعث میشود که فرد برای جلب رضایت دیگران تلاش کند.این افراد فکر می کنند که فشار زیادی را از طرف جامعه، خانواده و یا دیگران متحمل میشوند و آنها را بطور منفی ارزیابی می کنند. در نتیجه همیشه به دنبال تایید دیگران هستند و خود را برای شکست هایشان سرزنش می کنند.

سیکل معیوب در روند کمال گرایی

تفکر کمال‌گرایانه یک سیکل معیوب را بوجود می‌آورد. ابتدا فرد مجموعه ای از اهداف دست نیافتنی را برای خود قرار می دهد، در نتیجه این فرد در مرحله ی بعد با شکست مواجه می شود. در مرحله بعد فرد زیر فشار و ناکامی مزمن قرار گرفته برنابراین خلاقیت و کارآمدی آن نیز کاهش می‌یابد. و در آخر با سرزنش خود روی آورده که باعث تضعیف عزت نفس گردیده و افسردگی و اضطراب را به همراه خواهد داشت. در این وضعیت فرد به این نتیجه میرسد که تنها اگر سخت کار و تلاش کند به موفقیت خواهد رسید.این تفکر باعث یک سیکل کامل معیوب می شود که با نگاهی به زندگی و روابط این افراد بهتر قابل مشاهده است.

افراد کمال‌گرا همواره از طرد شدن واهمه دارند و این ترس ها باعث می شود که در مقابل دیگران حالت دفاعی داشته باشند، همین علت باعث دور شدن دیگران از آنها می شود. کمال‌گراها بدون اینکه بدانند معیارها و انتظارات غیر واقع بینانه و والای خود را از دیگران دارند بنابراین از آنها انتقاد می کنند و پرتوقع اند. بدلیل وجود این سیکل معیوب، افراد کمال‌گرا، معمولاً در روابط نزدیک با دیگران دچار مشکل هستند و از روابط بین فردی خود رضایت ندارند.

کمال گرایی و سلامت جسم و روان

کمال‌گرایی یکی از شاخصه های مهم و تاثیر گذار در سلامت جسم و روان انسان است. میزان گسترش اختلالات و انواع اختلال شخصیت در بین افراد کمال گرا بسیار زیاد است.همچنین بسیاری از اختلال‌های جسمی در این گروه گزارش شده است. اختلالات جسمی و روانی مانند استرس و اضطراب، ناامیدی، عواطف منفی، افکار خودکشی، مشکلات خواب مانند مشکلات گوارشی، خستگی و درد های مزمن مانند سردردهای میگرنی.

کمال گرایی و اضطراب روانی

اضطراب یک هیجان منفی ناخوشایند و واکنش طبیعی انسان‌ در برابر فشار های روانی است که با نشانه‌هایی مانند دلهره، نگرانی، بی‌قراری، وحشت و ترس همراه است. تشدید این نشانه ها باعث مشکلات اضطراب که با نقص در کار ها و فعالیت‌های اجتماعی همراه اند می شود. احساس گناه در شخصیت افراد کمال گرا رایج است زیرا این افراد نمی‎‌توانند به تفکراتی که انتظارات غیرواقع‌بینانه‌ای را بوجود آورده اند برسند بنابراین فرد خود را ملزم به تغییر شرایط می‌داند که این عامل باعث شدت گرفتن اضطراب و استرس درونی می شود.

کمال گرایی و خشم

برای فردی که ادعای کامل بودن دارد بروز خشم ویژگی برازنده ای نیست. همچین شخصی باید بدون تلاش زیاد همواره خوشحال و از شرایط خود رضایتمند باشد. با توجه به اینکه روان هرشخص شامل هیجانات پیچیده ای است که هر کدام از آن‌ها کار خاصی را برعهده دارند، خشم نیز یکی از هیجانات پایه در ماست و مانند دیگر هیجانات کارکرد خاص خود را داراست که برای ادامه زندگی و بقای هر شخص لازم و ضروری است. هیچ کسی نمی‌تواند بگویید که خشم درونی را تجربه نکرده و از آن مبراست. گاهی کمال گرایی و دیگر ویژگی های شخصیتی باعث تجربه‌های درونی و افزایش خشم می‌گردد. یکی از تأثیرات منفی کمال گرایی، خشم نسبت به خود و دیگران است. گاهی این احساس به دلیل این است که دیگران طوری که فرد کمال گرا انتظار دارد رفتار نمی کنند و گاهی به دلیل بی نقص بودن کار های خود.

عواقب کمال‌گرایی بیش از اندازه

سلامت عمومی:

همانطور که گفته شد کمال گرایی در سلامت روحی-روانی و جسمی تأثیر بسزایی دارد و میتواند باعث بسیاری از اختلالات و مشکلات جسم و روان گردد. همینچنین در روابط بین فردی تاًثیر گزار است.

اعتماد به نفس:

کمال گرایی بر عزت نفس تأثیر منفی می گذارد.در واقع این افراد ارزش خودشان را براساس میزان استاندارد کار هایی که انجام می دهند می سنجند و به این رسیده اند که دیگران نیز آنها را همان گونه می بینند و قضاوت می کنند.از این رو هیچ گاه از خود و داشته هایشان راضی نخواهند بود.

تأثیر بر خلاقیت:

یکی دیگر از معایب کمال گرایی این است که باعث تردید شده و نمی‌گذارد ریسک کنیم، دست و پاگیر است و جلوی بازیگوشی و رؤیاپردازی را می‌گیرد و برخلاقیت و نوآوری ما تأثیر می گذارد.

تعلل:

کمال گرایی ارتباط نزدیکی با تعلل دارد. مثلأ یک فرد کمال‌گرا وقتیکه که راه کاملی برای انجام کارهای خود پیدا نکند آن را شروع نمی کنند بنابراین عملا کاری انجام نداده و معمولاً کارهایش عقب می ماند و به اهدافش نخواهد رسید.

اثرات کمال گرایی در زندگی

با توجه به تعریف کمال گرایی و تاثیرات آن بر جسم و روان، متوجه شدیم که کمال گرایی یک ویژگی منفی است که فرد را با چالش‌های زیادی مواجه می‌سازد. شخصیت کمال گرا با اینکه همیشه در حال سعی و تلاش است عموماً به جایی نمی‌رسد. اگر هم بتواند برسد، رضایت درونی و عزت نفس ندارد و این باعث از دست رفتن سلامت روان آن‌ها می شود. افراد کمال گرا می‌خواهند درانجام هر کاری به ایده‌آل ذهنیشان برسند وگرنه کار را نیمه کاره رها و هرگز تمام نمی کنند. گاهی ترس از شکست نیز باعث میشود تا کاری را حتی شروع نکنند.در واقع افراد کمال‌گرا دچار یک سیکل معیوب، ناکارآمد و تکراری هستند. با این حال همچین فردی بعد از هر بار تجربه این سیکل، بدون ایجاد تغییر در فرآیند، هدف خود را تغییر می دهد و با تمرکز روی یک هدف از جنبه های دیگر زندگی اش قافل شده و آسیب میبیند. وجود اختلالات بین فردی در خانواده و شغل و اختلالات روانی از تأثیرات منفی کمال گرایی بر ابعاد مختلف زندگی است. مهم ترین تأثیرات کمال گرایی در زندگی، مشکلات بین فردی، روابط شغلی و روابط خانوادگی است.یکی دیگر از چیزاهایی که تحت تأثیر کمال‌گرایی به شدت آسیب می بیند، زندگی زناشویی است.

کمال گرایی در ازدواج

کمال گرایی در ازدواج نیز تأثیر گذار است. ازدواج عهد و پیمانی است که میان زن و مرد است بسته شده و موجب تشکیل خانواده می‌شود. تمایل به ازدواج در غریزه ی انسان وجود دارد. ازدواج و انتخاب همسر جزو حقوق انسان به شمار میرود و هر فرد می تواند با توجه به اوضاع و شرایط زندگی خود انتخاب و ازدواج کند.داشتن ارتباط موثر در رابطه زناشویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.امروزه با افزایش آمار طلاق بین زوج‌ها روانشناس ها تأکید بسیاری برای شناخت کافی قبل از ازدواج می کنند زیرا اگر یکی از زوجین کمال گرا باشد و دیگری از این ویژگی مبرا باشد، این زوج ممکن است در زندگی زناشویی به مشکلات و اختلافات زیادی بر بخورند. افراد کمال گرا علاقه دارند که همیشه و در همه شرایط بهتر از دیگران بنظر برسند. اختلالات روانی مثل اضطراب و نگرانی این افراد می تواند تاثیر منفی بر روی زندگی زناشویی بگذارد، با این حال این افراد به ارتباط وابستگی بسیاری دارند که باعث زندگی بهتر زوجین در کنارهم می شود اما نباید این اشخاص را فردی احساسی تصور کرد. پشنهاد می شود در ابتدا برای درمان کمال گرایی در ازدواج با روانشناس و مشاور صحبت کنید.

تفاوت کمال گرایی و ایده آل گرایی

ایده آل گرایی (Idealism) به این معنی است که فرد دنیای ایده آلی را در ذهنش ساخته و در همه چیز به دنبال آن ایده آل هاست. در نتیجه این فرد معمولاً از شرایط ناراضیست و برای رسیدن به آن ایده آل ها قدمی برنمیدارد. اما کمال گرایی اینگونه نیست و میتواند در بعضی مواقع با تلاش شخص برای بی نقص انجام دادن امور باعث پیشرفت حرفه ای و فردی گردد.

مهارت هایی برای مقابله و درمان کمال گرایی

روش های متعددی برای درمان کمال خواهی منفی وجود دارد.

• در ابتدا یک راه بسیار مفید این است که شما یک تکنیک یا جدول سود و زیان داشته باشید و بدانید که انجام هر کار چه فایده ای دارد و چه آسیب هایی به ما میزنه.اکثرا سود و فایده میتوانند پیشرفت در کارها و آسیب ها میتوانند باعث تاثیر در جسم و روان شما شوند مثل استرس و اضطراب، بی خوابی و یا مشکلات جسمانی شود.درواقع شاید شما آدم موفقی باشید اما آدم خوشحالی نیستید.
• درنظر گرفتن حد بالا و پایین و تعریف استاندارد ها در یک رنج پایین تا بالا و سعی کنیم که به بالاترین برسیم اما اگر به پایین ترین رسیدیم و ردش کردیم هم خوبه (اگر در زمان محدود حد پایین طی شد خوبه)
• عمدا بخشی از کارها را انجام ندهیم.مثلا اگر محصولی تولید میکنید یک بخش کوچیک از اون رو بصورت ناقص انجام بدهید و استاندارد های خود را رعایت نکنید.
• بررسی گذشته افراد موفق در سطح خودمان، معمولاً وقتی گذشته افراد در سطح خودمان را بررسی میکنیم به این نتیجه میرسیم که شرایط ما آنقدر هم بد نیست. با بررسی زندگی افراد خانواده و اطرافیان که از نظر ما کامل و موفق هستند نیز به این نتیجه میرسیم که آن ها آدم های به اندازه کاملی هستند.
• راه کار مشاوره ی فرضی که در خیلی از زمینه های دیگر نیز کاربرد دارد.در ذهن خود تصور کنید که دارید از یک شخص دیگر مشاوره میگیرید.در این وضعیت ناخودآگاه شما خودش را جای آن شخص گذاشته و پیشنهادات خوبی به شما خواهد داد به آن پیشنهاد ها عمل کنید و مطمئن باشید که نتیجه خوبی خواهید گرفت.
• یک راه دیگر مچ گیری خود است. یک چراغ معدن کاری فرضی را بالای سر خود نصب بکنید و طی روز در هرکاریرا که حس می کنید دارید در انجام آن کمال گرایی به خرج می دهید، یک مچ گیری برای خودتان باشد.

با پرهیز از قضاوت زودهنگام، تحمل‌تان را برای رشد و ادامه‌ی مسیر افزایش بدهید. بعضی از کارها برای رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز به زمان دارند به همین دلیل ممکن است در اواسط انجام کار با نقص هایی مواجه شوید.توجه داشته باشید که ممکن است نتیجه تلاش های اولیه ما با چیزی که انتظار داریم تفاوت زیادی داشته باشد پس ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید تا به هدف مورد نظر خود دست یابید.

• وقت و انرژی خود را بیشتر به کاری اختصاص بدهید که روی نتیجه‌ی نهایی تأثیرگذارتر باشد.
• فقط به مقصد فکر نکنید، از مسیر هم لذت ببرید.
• از تفکر «همه یا هیچ» دست بکشید و در عوض به مفهوم «بعضی» روی بیاورید.
• بدانید که اهمیت کارِ درحال‌انجام فقط به زمان حال محدود می‌شود و برای همیشه ادامه نخواهد داشت.
• به‌جای اینکه چشم‌تان را روی واقعیت ببندید، از اشتباهات‌تان درس بگیرید.
• ارتباط برقرار کنید، اما مقایسه نه.
• باورهای غلط خود را تغییر دهید.
• افکار و اعمالتان را یادداشت کنید.
• واقع‌بین باشید.
• بدانید که تغییرات به تدریج اتفاق می‌افتند
• شجاعت به خرج دهید.
• خود مراقبتی را مد نظر قرار دهید.
• از به تعویق انداختن کارها خودداری کنید.
• از تلاش برای راضی نگه داشتن دیگران دست بردارید.
• ابراز وجود کنید.
• دیگران را همانگونه که هستند بپذیرید.
• ارتباط برقرار کنید.
• آرامشتان را حفظ کنید.
• ریشه‌های کمال گرایی را در خود پیدا کنید، خیلی وقت ها پیدا کردن علت ریشه های کمال گرایی در خود باعث می شود که متوجه شویم آن دلیلی که بخاطرش فردی کمال گرا شده ایم از بین رفته و راحت تر می توانیم آن را کنار بگذاریم.
• مفیدترین درمان کمال گرایی تغییر دادن باور های اشتباه و ناکارآمد با باورهای درست و کارآمد و واقع بینانه است.

سخن آخر و جمع بندی

کمال گرایی یکی از مشکلات چند وجهی، رایج و پنهان در حوزه روانشناسی شخصیت است که فرد را از احساس خوشبختی و سلامت در زندگی دور می‌کند. ویژگی کمال گرایی اغلب در افرادی که در ظاهر فرد موفقی هستند بروز می کند و باعث عدم رضایت مندی آن‌ها از زندگیشان می‌شود. به دلیل این که بروز ویژگی کمال گرایی در اشخاص مختلف متفاوت است، تعریف آن آسان نیست، کمال گرایی یکی از موانع مهم برای دست یافتن به اهداف و موفقیت به شمار می رود. توجه داشته باشید که کمال گرایی با میل به کمال (خودشکوفایی) تفاوت بسیاری دارد. فرد کمال گرا نمی‌تواند با حد متوسط رسیدن به اهداف و آرزوهایش کنار بیاید. درنتیجه ویژگی کمال گرایی، فرد را به انجام کار زیاد وا می دارد و یا انجام ندادن هیچ کاری. اغلب اوقات پیدا کردن علت ریشه های کمال گرایی در خود باعث می شود که متوجه شویم، آن دلیلی که بخاطرش فردی کمال گرا شده ایم از بین رفته و به همین خاطر راحت تر می توانیم آن را کنار بگذاریم. به دلیل وجود این سیکل معیوب، افراد کمال‌گرا، معمولاً در روابط نزدیک با دیگران دچار مشکل هستند و از روابط بین فردی خود رضایت ندارند. کمال‌گرایی یکی از شاخصه های مهم و تاثیر گذار در سلامت جسم و روان انسان است. یکی از تأثیرات منفی کمال گرایی، خشم نسبت به خود و دیگران است. گاهی این احساس به این دلیل بوجود می آید که دیگران، آن طوری که فرد کمال گرا انتظار دارد رفتار نمی کنند یا به دلیل بی نقص نبودن کار های خود.