آشنایی با بیماری سنگ کلیه و راه های درمان آن
همانطور که می دانید این بیماری بسیار شیوع یافته و بسیاری از افراد به آن دچارند که میزان همه گیری سنگ کلیه در کشور ها بین 1 تا 5 درصد گسترش پیدا کرده است.
بر اساس گزارشات بدست آمده چیزی حدود 5 تا 10 درصد مردم ایران به آن دچارند و به طور متوسط از هر 8 نفر افرادی که سن 70 سالگی قرار دارند، 1 نفر آنها به سنگ کلیه دچار است. علاوه بر آن لازم به ذکر است که مردان نسبت به زنان بیشتر به سنگ کلیه دچار می شوند.
در واقع در صورتی که مواد معدنی و املاح نمک در کلیه جمع شود، سنگ کلیه ایجاد می شود. این سنگ ها تا زمانی که بزرگ نشود فرد متوجه ی آن نمی شود. زمانی هم که بزرگ شود فرد بر اساس درد در ناحیه ی پهلو و کلیه ی خود و سایر علائم آن که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، متوجه سنگ کلیه خواهد شد. این بیماری از آن دست بیماری هایی است که باید هر چه زود تر درمان و رفع شود. برای درمان این بیماری راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
انواع سنگ کلیه
سنگ کلیه دارای انواع مختلفی می باشد که این تفاوت به دلیل جنس و اندازه های مختلف می باشد.
انواع سنگ کلیه ها عبارتند از:
سنگ کلیه اسید اوریک
این سنگ ها از آنجا که فاقد کلسیم می باشند با استفاده از رادیولوژی قابل تشخیص نمی باشند و برای تشخیص آنها باید سونوگرافی داد.
برای درمان این نوع سنگ کلیه می توانید از دارو و یا تغییر در رژیم غذایی استفاده کنید.
لازم به ذکر است که سنگ کلیه اسیداوریک در مردان بیشتر است و دلیل آن هم استفاده بیش از حد پروتئین می باشد.
سنگ های سیستین
این نوع سنگ کلیه به طور معمول در دوران کودکی و قبل از بلوغ بروز می دهد. بروز این نوع بیماری می تواند به دلیل اختلالات ژنتیکی نیز باشد. علاوه بر آن این نوع سنگ ها باید سریعا درمان و رفع شود چرا که سرعت رشد آنها بسیار زیاد بوده و می تواند موجب نارسایی کلیه شود.
برای درمان سنگ های سیستین می توانید ار بی کربنات و پنی سیلین آمین استفاده کنید.
سنگ کلیه اگزالات
این دسته از سنگ ها، از جزو رایج ترین سنگ های کلیه اند، که علت اصلی آن هم مربوط به کمبود آب بدن می باشد. از آنجا که اگزالات در بیشتر مواد غذایی وجود دارد بعد از وارد شدن به بدن توسط کلیه ها دفع می شود اما در صورتی که بدن از آب کافی برخوردار نباشد، مواد زائد کلسیم و اگزالات به صورت رسوب و بلور باقی می ماند و موجب سنگ کلیه می شود.
برای جلوگیری از این نوع سنگ کلیه باید مقدار زیادی آب در طول روز بنوشید.
علاوه ب آن میزان مصرف کلسیم را در رژیم غذایی خود تنظیم کنید تا توسط دیگر مواد زائد در روده و معده ترکیب و دفع شود. در این صورت، این مواد زائد دیگر به کلیه ها نمی رسند که در آنجا رسوب کنند.
سنگ کلیه فسفات کلسیم
این نوع سنگ کلیه می تواند دلایل مختلفی داشته باشد مانند:
- بیماری های ارثی
- بیماری های ناشناخته
- قلیایی شدن ادرار
- افزایش کلسیم
برای پیشگیری از این نوع سنگ کلیه باید از مصرف مواد غذایی زیر خودداری کنید.
- گوشت
- ماهی
- تخم مرغ
- شیر
- پنیر
- ماهی
- چاشنی ها
همچنین برای درمان سنگ کلیه فسفات کلسیم به مقدار کافی پروئتین مصرف کنید و مواد غذایی سدیم دار را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
علائم سنگ کلیه
همانطور که گفته شد در صورتی که بدن شما به مشکل کمبود آب دچار باشد، موجب غلیط شدن ادرار می شود و به دنبال آن مواد معدنی قبل از اینکه از بدن دفع شوند، تجمع می کنند و سنگ کلیه را به وجود می آورد.
بروز سنگ کلیه دارای علائمی نیز می باشد که شما با توجه به آن ها می توانید متوجه مبتلا شدن به سنگ کلیه شوید. این علائم شامل موارد زیر می باشد:
- سوزش ادرار
- درد هنگام ادرار
- تکرر ادرار
- ادرار کم و یا بیش از اندازه
- حالت تهوع
- بد بو شدن ادرار
- تغییر رنگ ادرار
- تب و لرز ناشی از عفونت
- درد های نوسانی
- درد زیر شکم تا کشاله ران ها
- درد پهلو، پشت بدن و زیر دنده ها
راه های تشخیص سنگ کلیه
در صورتی که برخی از علائم اولیه بیماری در شما دیده شود، در این مواقع دکتر از شما می خواهد که آزمایش و همینطور تصویربرداری نیز انجام دهید. این آزمایشات و تصویربرداری ها به شرح زیر است:
- آزمایش ادرار
- آزمایش کلسیم
- آزمایش اوریک اسید
- سونوگرافی
- رادیولوژی
در آخر پس از انجام این آزمایشات و بررسی های دکتر، شما باید به کلی تمام تجویز های دکتر را جدی بگیرید تا هر چه زودتر سلامتی خود را بدست آورید. رعایت نکردن تجویز های دکتر موجب می شود که در آینده حتی به دیالیز و یا نارسایی کلیه نیز دچار شوید.
علت مبتلا شدن به سنگ کلیه
در این بخش قصد داریم تا شما را با علت های ابتلا به سنگ کلیه آشنا کنیم. در واقع با توجه کردن به این موارد می توانید از ابتلا شدن به سنگ کلیه پیشگیری کنید.
عوامل ژنتیکی و ارثی
همانطور که گفته شد سنگ کلیه ی سیستینی ناشی از عوامل ارثی است که به سبب آن به وجود می آید. علاوه بر آن افرادی که مبتلا به پلی کیستیک کلیه هستند نیز کلیه شان بسیار سنگ ساز خواهد بود.
کمبود آب بدن
همانطور که بار ها گفته شد کمبود آب بدن تاثیرات بدی بر روی بدن شما می گذارد. این کمبود آب می تواند به دلیل تعرق زیاد، زندگی کردن در شرایط آب و هوایی گرم و یا استفاده کم از مایعات و آب باشد.
با کم شدن آب بدن میزان ادرار شما کاهش می یابد و از آن طرف به میزان غلظت آن افزوده می شود و همین امر موجب می شود که مواد زائد تجمع پیدا کنند و سنگ کلیه به وجود آید.
بنابراین پیشنهاد می شود که از مصرف مایعات و نوشیدنی ها البته بجز چای و قهوه غافل نشوید.
نداشتن رژیم غذایی مناسب
مواد غذایی که سرشار از کلسیم و اگزالات هستند موجب تولید سنگ کلیه می شوند. بنابراین مصرف مواد غذایی زیر برای شما مضر است.
- ریواس
- اسفناج
- غلات سبوس دار
- غذا های نمکی
- غذای کنسرو شده
- مکمل ویتامین C
- پروتئین حیوانی
بیماری ها
از جمله بیماری هایی که سبب ایجاد سنگ کلیه می شود عبارتند از:
جلوگیری از سنگ کلیه
این سنگ ها باید هر چه سریع تر از بین رود تا سبب بروز مشکلات جدی تری نشود. همانطور که گفته شد هر فردی و با هر سن و سالی ممکن است که به سنگ کلیه دچار شود. علاوه بر آن برخی از افراد دارای کلیه ی سنگ ساز می باشند که کلیه های آنها به طور مداوم سنگ تولید می کند. این افراد می توانند با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی شان از این بیماری رهایی یابند.
در ادامه به برخی از کارهایی که می تواند در پیشگیری از سنگ کلیه بسیار تاثیر گذار باشد، می پردازیم.
وزنتان را متعادل نگه دارید.
چاقی و اضافه وزن از جمله دلایلی هستند که سبب به وجود آمدن انواع بیماری ها می باشد. لازم است که با ورزش و رژیم غذایی همیشه وزنتان را متعادل نگه دارید.
نوشیدن آب و مصرف مایعات
نوشیدن آب و مصرف مایعات برای جلوگیری از غلیظ شدن ادرار بسیار مهم است. بنابراین هر روز 6 تا 8 لیوان آب بنوشید.
داشتن رژیم غذایی
داشتن رژیم غذایی سالم و پیروی از برنامه غذایی متناسب با خودتان می تواند به شما کمک بسیاری کند.
درمان سنگ کلیه
با توجه به موارد ذکر شده هر فردی با هر سن، جنسیت، عوامل وراثت و سبک زندگی ای می تواند به سنگ کلیه مبتلا باشد. اما به طور کل برای درمان سنگ کلیه راه هایی وجود دارد که به شرح زیر است.
عمل جراحی سنگ کلیه
در صورتی که سنگ کلیه شما بسیار بزرگ باشد و یا در مجاری ادرار قرار گرفته باشد، پزشک برای درمان آن چاره ای جز عمل جراحی ندارد. که این عمل از 4 طریق زیر امکان پذیر است:
- سنگ شکن
- جراحی کلیه از طریق پوست
- جراحی باز
- یورتروسکوپی
علاوه بر آن از جمله عوارض عمل عبارتند از:
- خون در ادرار
- گرفتگی عضلانی
- عفونت
قرص و دارو
دارو های مختلفی وجود دارد که برای درمان و رفع سنگ کلیه مناسب است. شما می توانید در مقاله " بهترین دارو ها برای دفع سنگ کلیه" آنها را مطالعه کنید.
درمان خانگی سنگ کلیه
بارها و بارها گفته شد که نوشیدن آب چقدر موثر است. در کنار اینها عوامل دیگری نیز وجود دارند که در صورت مصرف آنها می توانید به درمان و رفع سنگ کلیه خود کمک کنید.
- خوردن سبزیجات و مرکبات
- مصرف جوانه گندم
- آب لیمو
- انار
- جوش شیرین
- آب کرفس
- سرکه سیب
- لوبیا قرمز
- ترب سیاه
درمان گیاهی سنگ کلیه
استفاده از دمنوش های گیاهی برای شما بسیار مفید است و نوشیدن آنها علاوه بر اینکه برای درمان سنگ کلیه مفید است می تواند درد شما را نیز تسکین دهد. برخی از این داروهای گیاهی را برای شما آورده ایم:
خارخاسک
از آنجا که خارخاسک دارای طبع گرم و خشک است با نوشیدن آن حجم ادرار شما افزایش می یابد و در نتیجه می تواند به دمان سنگ کلیه شما کمک کند.
از دیگر فواید عرق و یا گیاه خارخاسک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش فشارخون
- از بین بردن سنگ کلیه
- رفع سنگ مثانه
- مناسب برای لاغری
- درمان سرفه
- تسکین درد
- کنترل التهاب
- کنترل عفونت کلیه
گزنه
این گیاه دارای فواید بسیار زیادی است که عبارتند از:
- مناسب برای لاغری و کاهش وزن
- درمان موخوره
- رفع لک های پوستی
- درمان سرماخوردگی
- کنترل عفونت رحمی
- رفع کم خونی
- برطرف کننده اسهال
- درمان سنگ کلیه
- درمان پوکی استخوان
- مناسب برای کنترل عفونت های ادراری
کرفس
این گیاه برای افزایش حجم ادرار بسیار مناسب است و مجاری ادرار را از عفونت اسیداوریک پاک می کند. در نتیجه می تواند برای درمان و رفع سنگ کلیه بسیار مناسب باشد.
دیگر خواص کرفس اعم از:
- کاهش وزن
- کنترل اختلال عصبی
- کنترل اختلال در خواب
دم اسب
گیاه دم اسب یا همان علف هفت، 50 نوع دارد که حاوی پتاسیم، آلومینیوم، فلانوئید و منگنز می باشد. علاوه بر موارد ذکر شده این گیاه برای برخی از بیماری ها نیز مفید است که عبارتند از:
- عفونت ادراری
- درمان پروستات
- کنترل مشکل قلبی
- پیشگیری از پوکی استخوان
درمان سنگ کلیه از طریق ورزش
ورزش کردن و انجام برخی حرکات کششی برای درمان سنگ کلیه بسیار مفید است و تا حدودی می توان از مبتلا شدن به سنگ کلیه نیز جلوگیری کرد؛ به خصوص برای افرادی که عامل وراثت در آنها وجود دارد.
ورزش های مناسب برای درمان سنگ کلیه به شرح زیر است:
رابطه ی استرس و اضطراب با سنگ کلیه
اضطراب و استرس به طور کل تاثیرات بسیار بدی بر روی بدن می گذارند. علاوه بر اینکه استرس و اضطراب بر روی سیستم ایمنی بدن تاثیر می گذارد باعث کم تحرکی و در نتیجه چاقی و اضافه وزن نیز می شود. همچنین سبب دفع بیشتر منیزیم نیز می شود که همگی اینها می توانند دلایلی باشند برای مبتلا شدن به سنگ کلیه.
بنابراین بهتر است که استرس و اضطراب خود را کنترل و مدیریت کنید.
عوارض سنگ کلیه
بروز سنگ کلیه می تواند عوارض مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال از آنجا که امکان دارد سنگ کلیه فقط در کلیه نماند و وارد مجاری ادرار شود، ممکن است که دیواره مجاری ادرار به سبب حساس بودن آسیب ببیند و در نتیجه موجب خون در ادرار شود. از طرفی انسداد ادرار موجب عفونت و آسیب رسیدن به کلیه ها خواهد شد.
در چنین شرایطی اندازه سنگ ها بسیار مهم است و در روند درمان بسیار تاثیرگذار است. به دلیل اینکه سنگ های بزرگ معمولا در کلیه باقی می ماند و به کلیه و بافت آن آسیب می زند. اما سنگ های ریز از طریق ادرار دفع می شود. در کنار اینها ممکن است چنین نیز پیش بیاید که اندازه ی سنگی بین این دو حالت باشد و در مجاری ادرار گیر کند. در این صورت فرد دچار درد فراوان می شود که گاها پزشکان برای برداشتن این سنگ ها مجبورند که بیمار را عمل کنند.