نقش پلیمر ها در صنعت آرایشی و زیبایی
پلیمرها، زیرشاخهها و دیگر مواد و مشتقات گرفته شده از آنها همگی جزیی از مواد شیمیایی هستند. مواد پلیمری برای ایجاد لوازم آرایشی مدرن و محصولات مراقبت شخصی بسیار مهم هستند. صنعت لوازمآرایشی برای تولید همه چیز از مواد ضد پیری گرفته تا آرایش ضد آب به طیف وسیعی از پلیمرها نیاز دارد. درواقع، پلیمرهای زیادی در میان مواد تشکیلدهنده یک کرم نرمکننده، شامپو، پودر، ریمل یا لاک ناخن وجود دارد. برای شناخت نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی تا پایان مطلب همراه ما باشید.
آشنایی با پلیمرها
پلیمرها همه جا هستند. کافی است به اطراف نگاه کنید، بطری آب پلاستیکی، سرهای سیلیکونی روی هدفون گوشی، نایلون و پلی استر در کت یا کفش ورزشی همه پلیمر هستند. بسیاری از پروتئینهای بدن ما را هم پلیمرها تشکیل میدهند. کراتین را در نظر بگیرید، موادی که مو و ناخن شما از آن ساخته شدهاند. حتی DNA سلولهای بدن نیز یک پلیمر است.
پلیمرها مولکولهای بزرگی هستند که از طریق پیوند شیمیایی مجموعهای از بلوکها ساخته میشوند. دانشمندان به هر یک از این بخشها، مونومر می گویند. پلیمر را به عنوان یک زنجیره در نظر بگیرید که هر کدام از حلقههای آن یک مونومر هستند.
موجودات زنده، پروتئینها (نوع خاصی از پلیمر) را از مونومرهایی به نام اسیدهای آمینه میسازند. اگرچه دانشمندان حدود 500 اسیدآمینه مختلف را کشف کردهاند، حیوانات و گیاهان تنها از 20 مورد از آنها برای ساخت پروتئین خود استفاده میکنند.
در مقاله «برترین راهنمای خرید مواد اولیه شیمیایی مانند رزین و پلیمر» نیز به این نکته اشاره شد که:
" پلیمر یکی از مهم ترین مواد اولیه شیمیایی است که دارای دو نوع مصنوعی و طبیعی میباشد. نام ماکرومولکول ها به همراه پلیمر ها گره خورده است. هر دو نوع پلیمر امروزه در زندگی ما نقش کاربردی دارند."
وبسایت snexplores.org نیز در مورد ساختار و آناتومی پلیمر ها میگوید:
" سازه های پلیمری می توانند دو جزء متفاوت داشته باشند. همه چیز با یک زنجیره اولیه از پیوندهای شیمیایی شروع می شود. این گاهی اوقات ستون فقرات آن نامیده می شود."
در آزمایشگاه نیز شیمیدانان از گزینههای زیادی در طراحی و ساخت پلیمرهای مصنوعی برخوردار هستند. آنها پلیمرهای مصنوعی را از مواد طبیعی میسازند. همچنین میتوانند از آمینو اسیدها برای ساختن پروتئینهای مصنوعی بر خلاف پروتئینهای ساخته شده توسط طبیعت استفاده کنند. اما نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی چیست؟
کاربرد پلیمرها در آرایشی و بهداشتی
در گذشته، محصولات آرایشی و بهداشتی از مواد طبیعی، گیاهی و معدنی ازجمله روغن کرچک و زیتون، روغنهای معطر، موم زنبورعسل، گلاب، حنا، کربن، ژلاتین، سفیده تخممرغ و پودر برنج استفاده میکردند.
آرایش طبیعی تا حدودی در همه قارهها مورد استفاده قرار میگرفت تا اینکه تولید انبوه لوازم آرایشی صنعتی در قرن بیستم و تحت تاثیر صنعت سینما آغاز شد. توسعه همزمان صنایع شیمیایی هم توانست اجزای مصنوعی را به بخشی ضروری از صنعت آرایشی تبدیل کند.
پلیمرها به طور معمول در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی و آرایشی استفاده میشوند. صنایع از خواص مختلف این پلیمرها برای افزودن مزایای منحصر به فرد به فرمولاسیون آنها بهره میبرند. شیمیدانهای آرایشی و بهداشتی با استفاده از انواع پلیمرها میتوانند محصولاتی با کارایی بالا ایجاد کنند.
طیف گسترده پلیمرهای طبیعی، مصنوعی، ارگانیک و همچنین سیلیکونها در محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت شخصی کاربرد دارند. این کاربردها درواقع فیلمساز، امولسیفایر، ضخیمکننده، اصلاحکننده، موانع محافظ و تقویتکننده زیبایی هستند. در ادامه، به نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی اشاره خواهیم کرد.
غلیظکنندهها
بیایید نگاهی دقیقتر به پلیمرهایی که امروزه در لوازم آرایشی استفاده میشوند، بیندازیم. فرمولاسیونهای مبتنی بر آب اغلب ماهیتی کاملا سیال دارند. بنابراین از پلیمرها برای تغییر رئولوژی (افزایش ویسکوزیته) ضخیم شدن یا ژل کردن آنها استفاده میشود.
برای این منظور میتوان از پلیمرهای طبیعی مانند نشاسته، زانتان یا صمغ گوار، کاراگینان، آلژیناتها، پلی ساکاریدها، پکتین، ژلاتین، آگار و مشتقات سلولز هم استفاده کرد. اما محصولات مصنوعی مانند مشتقات پلی آکریلات و پلیمرهای پلی آکریل آمید برای این منظور محبوبتر هستند.
پیشرفتهای اخیر موجب ترکیب پلیمرهای آبگریز و آبدوست در کوپلیمرهای بلوکی و ستارهای و سیستمهای پاسخدهنده حرارتی شدهاند.
عوامل ساختاری
نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی به عوامل ساختاری در تولید آنها هم مربوط است. عوامل ساختاری که استحکام لوازم آرایشی را افزایش میدهند، عبارت از مومهای طبیعی و مصنوعی، لانولین، الکلهای چرب با زنجیره بلند و تری گلیسیرید هستند.
یک محصول محبوب در این دسته، پلی آلفا الفین نام دارد که احساس چربی محصولات آرایشی را از بین میبرد و در محصولاتی مانند سایه چشم و رژ لب استفاده میشود. گلیکول استئاراتها نیز به عنوان ماتکننده عمل میکنند و اثر درخشندگی را به لوازم زیبایی اضافه میکنند. پلی یورتانها نیز در محصولات ناخن و ریمل استفاده میشوند و لایههای قوی و بادوام تشکیل میدهند.
محصولات مو
محصولات مراقبت از مو معمولا از پلیمرهای کاتیونی استفاده میکنند، زیرا موها دارای بار منفی هستند. محصولات طبیعی شامل پلی ساکاریدها مانند نشاسته و مشتقات سلولز، صمغهای طبیعی و پروتئینهای هیدرولیز شده هستند. پلیمرهای دوستدار موی مصنوعی نیز شامل پلی وینیل پیرولیدون و استات، پلی وینیل آمیدها، پلی آکریلاتها و پلی متاکریلاتها، پلی اورتانها و سیلیکونها هستند.
آنتیاکسیدان
پلیمرها میتوانند به عنوان سیستمهای تحویل برای اجزای فعال لوازم آرایشی مانند آنتیاکسیدانها و ضد میکروبها عمل کنند. آنتیاکسیدانهای طبیعی مانند ویتامینهای C و E، عصاره هسته انگور، عصاره شاهبلوط اسب و عصاره کرفس یا خیار هستند. آنها همراه با عصارههای مصنوعی مانند هیدروکسی آنیزول بوتیله یا بوتیل هیدروکسیل تولوئن استفاده میشوند.
حاملهای پلیمری میتوانند به طور فیزیکی جزء فعال را به دام بیندازند و پایداری بیولوژیکی آن را حفظ کنند. همچنین جزء فعال زیستی را میتوان به صورت شیمیایی در یک زنجیره پلیمری یا گروه آویز ترکیب کرد، سپس از طریق هیدرولیز آزاد نمود. به عنوان مثال، سالیسیلیک اسید (یک ماده ضد آکنه) میتواند در زنجیره اصلی استر پلی انیدرید گنجانده شود و در مدت کوتاهی آزاد گردد.
استانداردهای استفاده آرایشی از پلیمرها
رعایت استاندارد در نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی بسیار مهم است. زیرا لوازم آرایشی به صورت موضعی استفاده میشوند، به این معنی که باید بدون خطرات سمی باشند و برای استفاده روی بدن انسان ایمن باشند. همچنین باید با فکر دقیق تولید شوند تا از واکنشهای آلرژیک احتمالی جلوگیری گردد.
بنابراین پلیمرهای سفارشی با تمام استانداردهای ایمنی مورد نیاز ازجمله استانداردهای مشخص شده درISO 9001 ساخته میشوند. به علاوه، هر یک از پلیمرها در شرایط GMP (استاندارد تولید بالا) تولید میگردند. پایداری محصولات آرایشی نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل است که پلیمرها با در نظر گرفتن اصل طراحی پایدار ایجاد میشوند.
آن دسته از پلیمرهای مصنوعی که بیشتر در لوازم آرایشی یافت میشوند، پلیمرهای مبتنی بر اسید اکریلیک، پلی آکریل آمیدها، سیلیکون و هموپلیمرها و کوپلیمرهای مبتنی بر آلکیلن اکسید هستند. البته در سالهای گذشته، مواد سیلیکونی در صنعت آرایشی و بهداشتی استفاده میشدند.
پلیمرهای حاوی سیکلودکسترین
سیکلودکسترینها ترکیبات طبیعی و غیر سمی هستند که برای استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی بیخطر هستند. آنها میتوانند انحلال مواد را افزایش دهند که در کاربردهایی مانند پاککننده آرایش بسیار مفید است. سیکلودکسترینها همچنین میتوانند مواد مایع یا روغن را به پودر تبدیل کنند.
پلی یورتانها
پلی یورتانها به دلیل مقاومت و دوام خود شناخته میشوند. همین موضوع، آنها را برای تولید محصولاتی مانند ضد آفتاب، مراقبت از پوست، آرایش ضد آب و محصولات مانیکور مناسب میکند.
اسید هیالورونیک
اسید هیالورونیک نیز به طور طبیعی وجود دارد و به اتصال آب به کلاژن کمک میکند. به دلیل این خواص، اغلب در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست برای ضد پیری و بازسازی پوست یافت میشود.
خاصیت ضد آب پلیمرها
در محصولات آرایشی، پلیمرها یکی از عوامل اصلی مقاومت در برابر آب، ضد آب بودن و دوام طولانیمدت هستند. این پلیمرها باعث ایجاد یک فیلم آبگریز در ناحیه کاربرد میشوند که درجه آبگریز بودن آنها متفاوت است. محصولات مقاوم در برابر آب معمولا برای استفاده روی پوست مانند فونداسیون و رژگونه در نظر گرفته میشوند. جایی که نمیتوان در تثبیت محصول اغراق کرد تا اجازه تعریق داده شود.
محصولات ضد آب مانند ریمل و خط چشم، آنهایی هستند که بیشترین تثبیت را روی سطح اعمال شده دارند. محصولات با ماندگاری بالا مانند رژلبها عملکرد متوسطی دارند که در آنها، وجود پلیمرها اجازه میدهد تا ساعتهای بیشتری را حتی در حضور آب روی پوست بمانند.
یکی دیگر از محصولات آرایشی که پلیمرها ماده اولیه آن هستند، لاک ناخن است که از ترکیبی از پلیمرهای رقیق شده در حلالهای فرار تشکیل میشود. در لاک ناخن، پلیمری که از واکنش سه نیتراسیون سلولز به دست میآید، مسئول تشکیل لایه اولیه است که چسبندگی قوی به ناخن را تقویت میکند.
رزینهای توزیلامید فرمالدئید یا تولوئن سولفونامید فرمالدئید نیز لایه ثانویه را تشکیل میدهند که درخشندگی، مقاومت و دوام را به لاکها میبخشد. البته رزینهای پلی استر هیپوآلرژیک در لاک ناخن جایگزین میشوند که مقاومت کمتری نسبت به رزینهای قبلی دارند.
جمعبندی و منابع
در حال حاضر، نوآوریهای پلیمری زیادی در تولید لوازم آرایشی در دست انجام هستند. یکی از جدیدترین ایدهها، چاپ سهبعدی آرایش است که به شما امکان میدهد آرایش رنگی دلخواه خود را با استفاده از چاپگر Mink و مواد پلیمری مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) ایجاد کنید.
بنابراین نقش پلیمرها در صنعت آرایشی بهداشتی و زیبایی بسیار گسترده است و روزبهروز هم افزایش مییابد. نظر شما در این باره چیست؟ به نظر شما پلیمر ها چقدر مهم هستند؟ مشتاقانه منتظر کامنت های شما هستیم!
منابع:
- تجربیات شخصی و تخصصی نویسنده
- وبسایت polymersolutions.com
- وبسایت chempilots.com