ورزش صخره‌ نوردی (سنگ‌ نوردی) چیست؟ تجهیزات و فواید صخره‌ نوردی

صخره نوردی به ورزش یا فعالیتی که فرد اقدام به بالا رفتن و صعود کردن به کوه هایی با صخره های فراوان میکند، گفته می شود و با استفاده از ابزارآلات مخصوص که با توجه به شیب و شدت صعود و ارتفاع متفاوت است، انجام می شود. صخره‌نوردی یا سنگ‌نوردی ورزشی است که ابتدا فرد در سالن های ورزشی آموزش می بیند و سپس زیر نظر مربی های حرفه ای روی صخره طبیعی انجام می دهد. به صخره نوردی در انگلیسی Rock Climbing می گویند.

چه کسانی می توااند ورزش صخره نوردی را انجام دهند؟

این ورزش محدودیت سنی و جنسیتی ندارد و علاوه بر آن دارای هیجان زیادی می باشد و لازم است که برای انجام این ورزش آموزش حرفه ای دیده باشید زیرا این ورزش به دلیل اینکه در ارتفاع می باشد، می تواند خطراتی هم داشته باشد.اما حضور این ورزش در المپیک باعث شده تا توجه زیادی به این ورزش بشود و مورد توجه قرار بگیرد.

همچنین برای صخره نوردی کافیست که تناسب اندام داشته باشید و توانایی های لازم را برای انجام این ورزش را در خود تقویت کنید. علاوه بر آن باید اختلالات جسمی و روانی نداشته باشید چرا که این مشکلات مانع از پیشرفت شما در سنگنوردی خواهد شد.

آنچه که جالب است این است که بسیاری از مراکز آموزشی برای از بین بردن معلولیت های جسمی و ذهنی از این ورزش استفاده می کنند.

ورزش صخره نوردی چه عضلاتی را درگیر می کند؟

صخره نوردی با گذشت زمان موجب افزایش قدرت عضلانی شما می شود و علاوه بر آن میزان چابکی و انعطاف پذیری شما را نیز لفزایش می دهد. در ورزش صخره نوردی بسیاری از عضلات شما از بالاتنه تا پایین تنه درگیر خواهد شد که عبارتند از:

عضلات شکم
شانه ها
بازو ها
انگشتان

صخره‌ نوردی

انواع صخره‌ نوردی (سنگ‌ نوردی)

سنگ‌نوردی داخل سالن

سنگ‌نوردی داخل سالن روی دیوارهای مصنوعی انجام می شود و به دلیل اینکه محیط داخل سالن یک محیط کنترل شده می باشد و به دور از باران است، باعث می شود شما بتوانید مهارت های لازم را به خوبی یاد بگیرید. لازم به ذکر است که این دیواره های مصنوعی که از جنس چوب یا فایبرگلاس هستند، توسط افراد ساخته می شود و با استفاده از پیچ و مهره، گیره های مصنوعی را به آن وصل میکند و باعث می شود شما مراحل یادگیری را راحت تر پشت سر بگذارید.

بولدرینگ(Bouldering)

این شاخه از صخره‌نوردی به حداقل تجهیزات احتیاج داشته و حتی بدون طناب هم انجام می شود در واقع بولدرینگ نوع خاصی از صخره‌نوردی روی سنگ های کوتاه تر از پنج - شش متری می باشد. به طور کلی می توان گفت این نوع سنگ‌نوردی روی تخته سنگ ها می باشد و فرد صخره‌نورد مسیر کوتاهی را با حداکثر ۱۵حرکت و با استفاده از تکنیک های خاص و مهارت زیاد طی می کند.در محل صعود هم یک تشک برای حفظ ایمنی فرد صعودکننده قرار می دهند.

دیوار نوردی(Big Wall Climbing)

در این نوع از صخره‌نوردی، صخره‌نورد به ۲۴ ساعت وقت نیاز دارد که در چند مرحله و با ابزار گذاری درست و به بالای دیوارهای بلند و مرتفع صعود کند‌‌. دیوار‌نوردی به دو دسته تقسیم می‌شود:

دیوارنوردی کلاسیک
دیوارنوردی مصنوعی

تفاوت این دو دیوار‌نوردی در این است که از نظر ابزار و استفاده از توان بدنی و حمایت های میانی با یکدیگر تفاوت دارد.

صعود ترکیبی(Dry Tooling)

این نوع صخره‌نوردی با استفاده از ابزار یخ‎نوردی روی یخ های سنگی می باشد‌.

سنگ‌نوردی سنتی(Trad Climbing)

در این نوع از سنگ‌نوردی شما باید مسیر خودتان را به وجود بیاورید و از ابزار گذاری مناسب به جای استفاده از میانی های ثابت، استفاده کنید. از ابزارهای مناسب می توان به میخ و فرند و... اشاره کرد.

سنگ‌نوردی اسپرت(Sport Climbing)

از عمومی ترین حالت های سنگ‌نوردی می ‌توان به سنگ‌نوردی اسپرت اشاره کرد. استفاده از رول بولت در سنگ‌نوردی این امکان را به شما می دهد که بتوانید از آن به عنوان میانی برای صعود استفاده کنید. در واقع در این نوع سنگ‌نوردی صخره‌نورد به ارتفاع های کوتاه با میانگین ۲۵ متر صعود می کند همچنین برای این نوع سنگ‌نوردی کافی است برخی از گره ها را بشناسید و بدانید چگونه باید با طناب کار کنید.

صخره‌نوردی چند طوله

صخره‌نوردی چند طوله شکلی از سنگ‌نوردی بوده و به شکل سنتی یا اسپرت انجام می شود. در این نوع صخره‌نوردی صعودکننده تا جایی که امکان پذیر باشد و بتواند بالا می رود، کارگاه می زند و سپس نفر بعدی میانی ها را جمع کرده و این فرایند همین گونه ادامه دارد و طول ها پشت سر هم صعود می شود.

صخره‌ نوردی

صعود همزمان

این روش، از روش های دیگر، خطرناک تر بوده و نیاز به مهارت بیشتری دارد. در این روش دو نفر با یکدیگرصعود میکنند و با طنابی به همدیگر متصل هستند.

فری سولیینگ(Free Soloing)

در این نوع صخره‌نوردی شما نیاز به قدرت فیزیکی و آمادگی بالایی دارید، چراکه این شاخه از صعود یکی از خطرناکترین شاخه ها می باشد و در این روش شما طناب و هیچ حمایتی ندارید.

صعود قرقره

در این نوع صعود، طناب به قسمت بالایی سنگ اتصال داده می شود که بالای سنگ کارگاه ایجاد شده تا با استفاده از آن صعود کننده در حمایت طناب قرار بگیرد.

صخره‌ نوردی

تجهیزات صخره‌نوردی

کفش سنگ‌نوردی

کفش سنگ‌ نوردی یکی از مهمترین و اساسی ترین تجهیزاتی است که باید حتماً همراه خود داشته باشید به دلیل اینکه، این کفش ها به گونه ای طراحی شده اند تا اصطکاک بیشتری ایجاد کرده و به لبه گیری بهتر روی سنگ کمک می‌کنند. همچنین کفش سنگ ‌نوردی روی قوزک پا را می پوشاند و کف آن دارای انعطاف کمی می باشد. برای این که اصطکاک زیاد در کفش های سنگ نوردی وجود داشته باشد در کف پوش آن از نخ های بسیار محکمی استفاده شده است. علاوه بر آن بسیار مهم است که کفش سنگ نوردی بر اساس کاربرد و قابلیت آن انتخاب شود. برای مثال به دلیل اینکه افراد در مسیر های کوهنوردی امکان این را ندارند که بتوانند کفش های خود را بعد از هر طول طناب در بیاورند بسیار مهم است که این کفش ها نسبت به کفش های سنگ نوردی اسپرت از نرمی و راحتی بیشتری برخوردار باشند.

کیسه پودر

برای اینکه بتوانید بهتر گیره گیری کنید لازم است پودر یا گچ مخصوص همراه داشته باشید تا دست های خود را خشک کنید این کیسه ‌ها معمولاً و دور کمر بسته می‌شوند. لازم به ذکر است که این پودر ها از منیزم پودر شده و یا منیزیم مایع به وجود آمده است.

طناب صخره‌نوردی

از طناب برای متصل کردن صخره‌ن ورد به کارگاه فرود و صعود استفاده می شود در واقع طناب صخره ‌نوردی وظیفه‌ی حفاظت را دارد. لازم به ذکر است که گره زدن طناب باعث می شود که از میزان مقاومت طناب کاسته شود، که این میزان کاهش متغیر بوده و به نوع گره بستگی دارد اما به طور کل این کاهش می تواند بین 25 تا 50 درصد باشد. علاوه بر آن آویزان ماندن از کارابین نیز باعث کم شدن مقاومت طناب خواهد شد.

طناب های صخره‌نوردی از نظر مقاومت به دو دسته تقسیم می شوند.

طناب قابل کشش( دینامیک)

این نوع ظناب قابلیت کشش مناسبی دارد و بیشتر افراد در زمان صعود و فرود از آن استفاده می کنند. بدین صورت که به دلیل اینکه در پایین ترین نقطه سقوط خاصیت الاستیکی وجو دارد بنابراین فشار حاصل از سقوط را تقسیم کرده و این گونه دیگر فشاری به کمر فرد سقوط کننده در هنگام سقوط، وارد نمی شود. که این امر خود به دلیل آن بوده که این طناب به دلیل خاصیت ارتجاعی آن که بخاطر موازی بودن رشته های داخلی و جنس این نوع طناب ها می باشد، در هنگام سقوط طول آن کمی افزایش یافته و خطر آسیب دیدگی کوه نورد را می کاهد. به طور کل از این طناب برای سنگ نوردی و یخ نوردی که احتمال سقوط وجود دارد، استفاده می شود.

طناب غیر قابل کشش( استاتیک)

این طناب ها به دلیل آنکه خاصیت الاستیکی ندارند، از این طناب ها برای فرود های تک نفره و حتی دو نفره، برای بالا کشیدن، جا به جایی بار و در کل برای صعود های عمومی از آنها استفاده می شود. رشته های داخلی این نوع طناب ها مقداری بافت مارپیچی دارد به همین دلیل بیشتر برای صعود و سقوط از آن استفاده می شود. لازم به ذکر اسنت که ضریب کشش طناب و میزان قدرت تحمل فشار و وزن در این نوع طناب ها متفاوت است پس در هنگام خرید به مشخصات فنی درج شده بر روی آنها دقت کنید.

صخره‌ نوردی

صندلی صعود Harness

همانطور که می دانید برای صخره‌نوردی از طناب استفاده می شود و برای اتصال طناب به بدن هارنس میپوشند. هارنس دارای تسمه هایی می باشد تا توزیع نیرو روی بدن باشد. سنگ نورد با استفاده از هارنس ایمنی خودر را تضمین می کند، از هارنس برای صعود، سقوط، جا به جایی وسایل مورد استفاده قرار می گیرد. هارنس ها دو گونه عمومی دارند که به شرح زیر است:

هارنس های رگلاژ دار که برای صعودهای بلند فنی زمستان استفاده می شود و نوع دیگر آن هارنس های ساده هستند.

لباس صخره‌نوردی

برای صخره‌نوردی شما احتیاج به لباسی دارید که به اندازه کافی راحت باشد. همچنین لباس شما باید متناسب با شرایط جوی محیط باشد.

هشت فرود(Figure 8)

این وسیله به شکل عدد۸ انگلیسی می باشد و دارای دو انتهای کوک و بزرگ می باشد و براساس شکست طناب عمل کرده و فقط درزمان فرود از آن استفاده می شود که برای کنترل سرعت بوده و این ابزار در هنگام مهار سقوط، فشار زیادی به طناب وارد می کند. البته با ظهور ابزار جدیدتر امروزه 8 فرود کمتر مورد توجه قرار دارد. اما به طور کل این ابزار به همراه هارنس و کارابین برای کنترل فرود و حفظ ایمنی شخص سقوط کننده مورد استفاده قرار می گیرد.

کارابین(Carabin)

این وسیله فلزی از جنس آلیاژ آلومینیوم است و برای اتصالات ابزار از آن استفاده می شود. میزان مقاومت آن روی بدنه آن نوشته شده و شامل بدنه اصلی، ضامن، پین، فنر و در نوع پیچ دار، شامل پیچ و مهره نیز می باشد. کارابین ها به دوسته کارابین های ساده و پیچ دار تقسیم می شوند که کارابین ساده دهانه ی بدون قفل دارد و نوع پیچ دار آن دهانه ای دارای قفل ساده و یا خودکار می باشد.

به طور کل کارابین ها دارای شکل های عمومی متفاوتی می باشد که شامل:

کارابین D

در این شکل از کارابین به دلیل شکل نا متقارن آن، مقدار زیادی از بار را به قسمت مقاوم و محکم تر محور کارابین انتقال می دهد.

کارابین اُوال یا بیضی

از پرکاربرد ترین نوع کارابین به حساب می آید اما دارای نقطه ضعفی نیز می باشد که ان هم این است که بار به هر دو محور قوی و ضعیف اسپین به یک اندازه وارد می شود.

کارابین D اُفست

متفاوت و نامتقارن تر از نوع D بوده و دهانه ی آن بیشتر باز می شود.

کارابین گلابی شکل

بدنه کارابین گلابی شکل از کارابین D شکل اُفست گرد تر، پهن تر و بزرگتر می باشد. کارابین گلابی شکل سنگین ترین نوع کارابین محسوب می شود و از آن برای حمایت سنگ نورد با استفاده از گره حمایت استفاده می شود.

کلاه(Helmet)

استفاده از کلاه در صخره‌ نوردی بسیار ضروری است چرا که کلاه برای محافظت از سر در مقابل ریزش سنگ و چیز هایی که از بالا می افتد، استفاده می شود. در گذشته کلاه های صخره نوردی پوسته ای پلاستیکی داشتند که از استحکام خوبی برخوردار بودند اما امروزه از کلاه هایی از جنس پلی استیرنی استفاد ه می شود که به نسبت سبک تر می باشد و پوسته ی بیرونی آن بسیار نرم می باشد و به خوبی می تواند از سر شما در برابر ضربه و ریزش محافظت کند.

اسلینگ(Quickdraw)

ابزار اسلینگ از اتصال دو کارابین توسط یک تسمه به وجود آمده است. از این ابزار برای اتصال در زمان صعود، پیشگیری از شکست طناب، نصب کارگاه و به وجود آوردن توازن در بازوهای آن استفاده می شود. به طور کل در اصطلاح عامیانه به ترکیب کارابین و تسمه اسلینگ می گویند. همچنین لازم به ذکر است که اسلینگ ها در اندازه و ابعاد مختلفی تولید می شوند که کاربرد های مختلفی دارند.

نوار، تسمه(Tape)

در صخره‌نوردی از این ابزار برای کارگاه ها و میانی استفاده می شود. همچنین با توجه به طول و عرض و ضخامت و یک یا دو لا بودن، تسمه مقاومت متفاوتی دارد.

تسمه سینه یک جزء مکمل برای کمربند به حساب می آید. در واقع در هنگام سقوز این قطعه باید بتواند از سر و ته شدن صخره نورد جلوگیری کند.

میخ و چکش

از چکش برای کوبیدن و فرو کردن میخ در سنگ و برای بیرون کشیدن ابزارها استفاده می شود و در صورتی که شکاف های کثیف وجود داشته باشد، برای تمیز کردن آن، از چکش استفاده می شود. همچنین لازم به ذکر است میخ برای صخره‌نوردی در شکل‌های گوناگونی ساخته می شود.

رول و مته رول

در صورتی که درهنگام صخره‌نوردی شکافی در سنگ وجود نداشته باشد و شما نتوانید ابزاری نصب کنید، می توانید از رول استفاده کنید و در محل مورد نظر یک کارگاه خوب ایجاد کنید. مواظب باشید که رول را در شکاف ها و ترک ها نزنید.

نکات بسیار مهم درباره رول کوبی

پیچی که برای این کار از ان استفاده می کنید باید از سختی خوبی برخوردار باشد.
در زیر رول هیچ پیزی نباید قرار بگیرد، بلکه این قطعه باید مستقیما روی سنگ قرار بگیرد.
برای اینکه صفحه به خوبی روی سنگ قرار بگیرد باید مته عمود بر سنگ باشد و این عمود بودن باید تا انتها برقرار باشد تا مته نشکند و سوراخ ایجاد شده گشاد نشود.
توجه داشته باشید که زیر صفحه رول باید کاملا صاف باشد در صورت صاف نبودن ابتدا آن را به وسیله چکش صاف کنید.
برای خارج کردن خاک سنگ لازم است که یک شلنگ نازک و کوتاه به همراه داشته باشید.

دیسی چین

از این وسیله برای بالا رفتن از صخره استفاده می شود. در واقع این وسیله اسلینگ دوخته شده است که برای اتصال فرد به ابزار جدید قرار داده شده است. همچنین این ابزار جزئی از ابزار صعود صخره به حساب می آید و برای بالا رفتن کاربرد دارد.

یومار

این وسیله قوی تر، ایمن تر و سریع تر از طنابچه های پروسیک می باشد. در واقع شما می توانید با استفاده دو طنابچه و با استفاده از گره پروسیک به آسانی از طناب بالا و پایین کنید.

کرول

این ابزار از نظر کارایی ‏مثل یومار می باشد. از این ابزار در صخره ‌نوردی به عنوان ابزار بالا رونده استفاده می ‌شود. از ویژگی منحصر آن می توان به عدم ناراحتی فرد در زمان قرار گزفتن کرول بر روی سینه اش اشاره کرد.

گری گری

در صورتی که فرد صعود کننده به صورت ناگهانی سقوط کند، این ابزار برای محافظت از فرد قفل می‌شود. با استفاده از گری گری فرد حمایت کننده می تواند هم طنابش را به راحتی نگه دارد و او را به سمت پایین هدایت کند. نحوه استفاده آن به این صورت است که در وهله اول دست ترمز نباید از طناب جدا یاشد و شما می توانید با پایین نگه داشتن طناب ترمز گری گری را قفل کنید. برای اینکه گری گری در سریع ترین حالت ممکن عکس العمل نشان دهد کافیت که دست ترمز پایین باشد.

شانت

این وسیله بسیار سبک است و از آلیاژ تیتان ساخته شده است و دارای ضامن است که برای اتصال به هارنس می‌باشد. لازم به ذکر است که از طناب های بافته شده در زمان فرود با استفاده از شانت استفاده نکنید. طناب های مورد استفاده در فرود با شانت به شکل یک یا دو رشته بوده که هم قطر نیز می باشند.

فی فی هوک(Fifihook)

این ابزار به هارنس متصل است و در صورت نیاز صعود کننده را به ابزار میانی وصل می کند. در واقع این ابزار به شکل علامت سوال می باشد و بیشتر برای صعود های مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد و علاوه بر آن برای صعود های آلپی، آزاد و ترکیبی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. فی فی هوک از فولاد و یا از آلپاز های مقاومت ساخته می شود و دارای دو سوراخ می باشد که سوراخ زیری از سوراخ بالایی بزرگ تر می باشد و همانطور که گفته شد برای وصل شدن آن به هارنس مورد استفاده قرار می گیرد.

صخره‌ نوردی

فواید صخره‌نوردی

افزایش قدرت عضلانی و افزایش قدرت سرپنجه ها

صخره‌نوردان برای بالا رفتن از صخره‎ها نیازمند سرپنجه های قوی هستند چرا که در بیشتر مواقع این سرپنجه های آنها است که تمامی وزن بدن آنها را بالا می کشد. همچنین،افرادی که این ورزش را انجام می دهند دارای عضلات قوی و بدن ورزیده می باشند چون این ورزش از معدود ورزش هایی است که تمامی قسمت های بدن را درگیر می کند که باعث رشد عضلات و بالا رفتن استقامت فرد می شود.

لذت بردن از منظره های ناب جهان

اگر می خواهید ورزشی را در طبیعت انجام دهید و از آن لذت ببرید پیشنهاد فارسی بیوتی به شما صخره‌نوردی است. تماشای چشم انداز های زیبا و چشم نواز از مواردی است که اغلب افرادی که طبیعت را دوست دارند این ورزش را انتخاب می کنند و با دوربین خود این لحظات را ثبت می کنند.

صخره‌ نوردی

افزایش انعطاف پذیری بدن

یکی از ملزومات این ورزش، گرم کردن و انجام حرکات کششی قبل از انجام آن است چرا که در بیشتر مواقع شما در موقعیتی قرار خواهید گرفت که باید برای گرفتن گیره بعدی یا پیدا کردن تکیه گاه پا، دست و پایتان را بکشید. این فعالیت ها باعث منعطف شدن ماهیچه های بدن در درازمدت میشود.

تناسب اندام و کاهش وزن

با سنگ‌نوردی می توانید به تناسب اندام برسید و چربی های اضافتان را بسوزانید. سنگ‌نوردی از ورزش هایی است که در آن فرد تحرک زیادی دارد و انرژی زیادی را مصرف می کند که موجب آب شدن چربی های اضافی بدن می شود. صخره‌نوردان حرفه ای برای انجام این ورزش تمرینات هوازی زیادی را انجام می دهند.

صخره‌ نوردی

سلامت قلب و عروق

صخره‌نوردی از آن دسته از ورزش هایی است که علاوه براینکه بر روی عضلات بدن تاثیر و موجب تقویت آنها می شود باعث افزایش ظرفیت ریه و نیروی قلب می شود. به مرور زمان با انجام صخره‌نوردی نیرو و ضربان قلب بهتر می شود و با کارایی بهتری خون را در رگهای بدن پمپاژ می کند که موجب می شود اکسیژن بیشتری به جریان خون راه پیدا کند. صخره‌نوردی در طبیعت موجب قرار گرفتن در معرض هوای پاک می شود که باعث می شود ریه جان تازه ای بگیرد.

رویارویی با چالش های جدید و افزایش اعتماد بنفس برای غلبه بر موانع

سنگ‌ نوردی می تواند باعث افزایش تمرکز و اعتماد بنفس در تقابل با موانع و مشکلات در فرد شود. همواره ما انسان ها روحیه ای رقابتی و چالش پذیر داریم که با غلبه بر این چالش ها حس رضایتمندی در ما شکل خواهد گرفت. بدون داشتن شجاعت و همینطور بدون غلبه بر ترس ها نمی توانید به صخره‌نوردی روی بیاورید. صخره‌نوردی کمک میکند که با داشتن تمرکز بالا بتوانید بهترین تصمیم گیری ها را در مقابله با مشکلات داشته باشید.

روحیه گرفتن و کاهش استرس

سنگ‌نوردی از ورزش هایی است که تحرکات بسیاری را می طلبد. این تحرکات، به مغز دستور ترشح سه ترکیب شیمیایی دوپامین، سروتونین و کانابینوئید را می دهد. ترشح این ترکیبات موجب می شود حالمان بهتر شود و احساس رضایت و خشنودی بیشتری داشته باشیم که همین امر موجب کاهش استرس در ما خواهد شد.

صخره‌ نوردی