بیماری تنفسی آسم، هر آنچه که لازم است درباره آسم بدانید
آسم (Asthma)، برگرفته از یک واژه یونانی به معنای "آسما" و یا "نفس نفس زدن" می باشد. این بیماری نوعی التهاب مزمن مجاری تنفسی تلقی می شود که ویژگی آن به طور کلی متفاوت بوده، علائم متغیر دارد، موجب انسداد برگشت پذیر جریانات هوا و اسپاسم های برنش می شود. همچنین از نشانه های رایج آن می توان به (سرفه های مکرر، تنگی نفس و خس خس ریه) اشاره کرد که به "سه گانه آسما" معروف است.
تشخیص این نوع بیماری در حیطه تخصص پزشکی ریه و ایمنی شناسی می باشد.
با توجه به تحقیقات متخصصین تیم فارسی بیوتی، مشخص گردیده که آسم ترکیبی از عوامل محیطی، عوامل ژنتیکی و عوامل روانی ایجاد می شود. آسم را نیز میتوان بر اساس آتوپیک یا غیر آتوپیک بودن عوامل آن طبقه بندی کرد.
علت دچار شدن به آسم
این بیماری یک نوع بیماری ترکیبی می باشد که هنوز درک کاملی از آن نداریم، این عوامل هم شدت بیماری و هم نحوه درمان این بیماری را تحت شعاع قرار می دهد. فرضیه بر این است که افزایش میزان ابتلا به آسم در دهه اخیر به دلیل علت تغییر اپی ژنتیک، عوامل ارثی و تغییرات محیط زیست می باشد.
محیط
میزان زیادی از علل های محیطی با تشدید و ایجاد آسم ارتباط دارد، از جمله موارد آلرژی زا، موارد شیمیایی و موارد مربوط به آلودگی هوا و زیست محیطی. همچنین افرادی که در هنگام بارداری از سیگارهای مکرر استفاده میکنند، میزان علت این بیماری را افزایش می دهند، پایین بودن کیفیت هوا که ناشی از آلودگی های ترافیکی و یا میزان بالای ازن نیز از دیگر علتهای محیطی در تشکیل و تشدید آسم می باشد. باید بگوییم قرار گرفتن فرد در معرض ترکیبات آلی فرار نیز محرکی برای تشدید آسم می باشد؛ مثلاً (سطح بالای آندوتوکسین، فرمالدئید و فتالات موجود در پی وی سی) در آسم کودک و همچنین آسم بزرگسالان نقش پررنگی دارد. بیماری پیچیده آسم با قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی زا در محیط مانند: شوره بدن حیوانات، پر های آن ها، گرد و غبارات، حشرات و برخی عفونتهای ویروسی، بشدت تحریک پذیر است.
ژنتیک
سابقه خانوادگی و ارثی از مهمترین علت های خطر آفرین برای آسم می باشد، زیرا ژن های مختلف و متعددی در آن دخالت دارند. بسیاری از این ژن ها مربوط به التهاب یا سیستم ایمنی هستند، از دیگر عوامل اصلی ابتلا به آسم میتوانیم به "کپک" نیز اشاره داشته باشیم، همچنین "عطر" یک علت حملات حاد در خانمها و کودکان می باشد، بیماری هایی مانند: استرس های روانی، اضطراب و همچنین باکتری های دستگاه تنفسی فوقانی، این بیماری را شدت می بخشد. در بررسی و مطالعات موارد مورد دسترس نتایج یکسانی به دست نیامده اند اما در یک مطالعه علمی یافت شد که بیش از 100 ژن در ابتلا به بیماری آسم دخالت دارند، که این آمار در حال افزایش است.
یک فرضیه بهداشتی
با توجه به عوامل گفته شده نوعی فرضیه بهداشتی نیز وجود دارد که هدف آن این است که ثابت سازد، افزایش اخیری میزان مبتلایان به آسم در سراسر جهان یک نتیجه مستقیم، ناخواسته و در معرض گرفتن ویروس های غیر عفونی و همچنین باکتری ها در دوران کودکی می باشد.
این مسئله اشاره به سطح نظافت در خانواده ها به دلیل افزایش ویروس ها و باکتری ها در جامعه مدرن است. شواهد جالب به دست آمده نشان می دهد افرادی که در مزارع زندگی میکنند و یا حیوانات خانگی دارند میزان ابتلایه پایینتری نسبت به آسم داشتهاند، استفاده از آنتیوبیوتیک ها در ابتدای زندگی با ایجاد بیماری آسم مستقیم دارد. همچنین زایمان به روش غیر طبیعی (سزارین)، خطر میزان ابتلا به آسم را بین 20 تا 80 درصد افزایش می دهد و دلیل آن عدم دریافت کلونی باکتری یا ای سالمی می باشد که نوزادان با عبور از مجاری زایمان آن را کسب میکنند. همچنین ارتباط زیادی بین آسم و میزان رفاه وجود دارد.
علائم و نشانه های بیماران آسمی
یکی از مشخصه های بیماری آسم (بروز خس خس های سینه، سرفه های مکرر و تنگی نفس) می باشد و همچنین ممکن است در اثر سرفه های زیاد ریه افراد دچار خلط شود که معمولاً بالا آوردن این اخلاط مشکل است، این خلط ها، چرک مانند به نظر می رسند که علت آن هم میزان بالای سلول های ائوزینوفیل می باشد. علائم آسم معمولاً در "صبح زود، هنگام غروب و شب؛ هنگام تحرک و ورزش و همچنین هوای بسیار گرم یا هوای بسیار سرد" پدیدار می شود. همچنین میزان علائم آسم در افراد متغیر بود و برخی ها به ندرت و برخی دیگر به طور مداوم دچار سرفه تنگی نفس، خس خس سینه و کمبود اکسیژن هستند. از دیگر علائم آسم می توانیم به نکات زیر اشاره کنیم:
- سر شدن اندام ها و عضلات
- سردرد و داغی در ناحیه پشت سر
- لرزش های اندامی
- رنگ کبود پوست به دلیل نرسیدن اکسیژن سلول ها
- احساس بیقراری و گیجی
- لکنت زبان
- بیهوشی
- حمله تنفسی در هنگام خواب
- رنگ پریدگی
- ضربان نامنظم قلب (آریتمی قلبی)
- اسپاسم های بین دنده ای
- سرگیجه
- خستگی و خالی شدن انرژی
- عدم تعادل در راه رفتن به حین حمله تنفسی
تشدید آسم
بعضی از افراد به مدت چندین هفته دچار آسم پایدار هستند، برخی افراد به مدت چند ماه دچار این نوع آسم پایدار می باشند؛ اما ممکن است به طور ناگهانی دچار آسم حاد شوند. عکس العمل افراد در پاسخ به بیماری آسم با توجه به عوامل متفاوت مختلف است.
بیماری های مرتبط با آسم
متاسفانه ما با تحقیق جامعه ای که بر روی بیماری آسم داشتهایم، دریافتیم بیماری آسم، موجب میشود دیگر اندامهای داخلی و ارگانهای بدن نیز درگیر دیگر بیماری ها شوند که عبارتند:
- از آپنه خواب انسدادی
- التهاب بینی و سینوس
- ریفلاکس معده و مری
- اختلالات روحی و روانی
- اختلال اضطراب مزمن
- سردردهای تنشی (میگرن)
- چاقی (در اثر استفاده از داروهای کورتونی و سرکوب کننده ایمنی)
- پوکی استخوان
- مشکلات گوارشی و روده ای
- آلرژی های حاد
- روماتیسم مفصلی
- کم خونی
آیا بیماری آسم خطرناک است؟
باید بدانید آسم نوعی اختلال مهم در علائم حیاتی می باشد به همین علت عدم کنترل پیشگیری و ناتوانی در درمان آن ممکن است باعث مرگ شود، آسم معمولا جان 300 هزار نفر را می گیرد، همچنین سالانه 4 میلیون نفر بر اثر حملات مکرر آسم جان خود را از دست می دهند، بنابراین حتی اگر کوچکترین علائم از این نوع بیماری را در خود یا اطرافیان خود مشاهده نمودید لازم است به پزشک متخصص مراجعه فرمایید.
تشخیص و سایر اقدامات
میدانیم آسم هنوز علت مشخصی ندارد و تعریف کاملی بر سر آن وجود ندارد.
تعریف آن توسط ابتکار جهانی آسما عبارتند: از نوعی اختلال التهابی مزمن در مجاری هوایی که سلول ها و عناصر سلولی در آن نقش پررنگی دارد، التهابی مزمن با واکنش بیش از حد راه هوایی که منجر به حملات مکرر، سرفه، تنگی قفسه سینه، تنگی نفس و خس خس ریه در هنگام شب یا صبح زود می شود و جریان هوا را داخل ریه با انسداد گسترده ای صورت می دهد که با درمان قابل برگشت است.
در حال حاضر هیچ تست دقیق و مطمئنی برای انجام و تشخیص این امر وجود ندارد و پاسخ به درمان، با توجه به وجود علت ها صورت می گیرد. در صورت عدم تشخیص دقیق میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
- تست های محرک ریه
- تست های کاهش حجم بازدمی
- تست برگشت پذیری با سالباتامول
- تست میزان تغییرات تنفس در روزها و ساعات مختلف
- تست اسپیرومتری
تست اسپیرومتری چیست؟
اسپیرومتری یک نوع وسیله کمکی به تشخیص و درمان بیماران آسمی می باشد، این تست از بهترین نوع های تست تشخیص آسم است که با چند تمرین و توسط پزشک متخصص میزان هوای مرده ریه، حجم دم و بازدم و وضعیت ریه مشخص می گردد.
بیماری آسم به چند دسته تقسیم می شود؟
با توجه به تعاریف انجام شده می توانیم آسم را به گونههای مختلفی تقسیم کنیم
آسم حاد
این نوع آسم به درمانهای استاندارد برای گشاد شدن برنش و کورتیکو استروئید ها پاسخ نمی دهد، که علت آن وابسته به آلرژی ها و عفونت بوده و یا همچنین استفاده ناکافی و نامناسب از دارو می باشد.
آسم شکننده
نوعی آسم است که به واسطه حملههای شدید تشخیص داده می شود. این نوع آسم، نوع 1 بیماری است، که بیشینه جریان آن با توجه به استفاده زیاد از داروها متغیر است. نوع 2 آسمی است غیر فعال، که به خوبی کنترل می شود اما به طور ناگهان تشدید میشود.
آسم ورزشی
این نوع آسم ناشی از ورزش های سنگین بوده که در سایر افراد باعث انقباض برونش می شود. در بین ورزشکاران بیشتر از میان ورزشکاران حرفه ای دیده شده. در ورزشهایی مانند
(صحرانوردی، دوچرخه سواری، اسکی سورتمه سواری) رخ داده است. استفاده از دارو میتواند قدرت و استقامت این نوع افراد را افزایش بخشد.
آسم حرفه ای
این نوع آسم ناشی از یک محیط کار نامناسب می باشد و مربوط به شغل های افراد بوده و معمولاً در افراد بزرگسال مشغول به کار گزارش می شود. از علت های آن می توان به افرادی اشاره کرد که در معرض موارد زیر می باشند:
- ایزوسیانات ها
- آرد و گرد و غبار چوب
- روان کننده های لحیم کاری
- لاتکس
- کلوفون
- افراد مشغول در باغ وحش ها
- آلدهید ها
- رنگ کاری پاششی
- جوشکاران
- کارگران چوب بری
- آرایشگران
- کارگران واحدهای شیمیایی
- برخی آشپزان
- پرستاران
- نانواها
آسم بیمارستانی
این نوع آسم معمولاً در افرادی به وجود میآید که بنیه ی ضعیفی داشته و در برابر داروها در بخش تزریقات و بوی آنها عکس العمل نشان می دهند.
آسم عصبی
باید بدانید که استرس موجب بیماری آسم نمی شود اما میتواند منجر به وخیم تر شدن علائم این بیماری شود، از علائم مربوط به آسم عصبی به موارد زیر اشاره داریم:
- اختلال در خواب
- عدم توانایی در ورزش
- خستگی مفرط
- حساس شدن فرد
- تغییرات در اشتها
- عدم توانایی تمرکز
- عدم توانایی انجام حرکات هوازی
- افسردگی
درمان و مدیریت آسم
لازم به ذکر است هنوز هیچ درمانی برای آسم وجود ندارد، اما میتوانیم علائم آن را بهبود دهیم؛ بایستی یک برنامه اختصاصی و مشخص برای هر فرد به طور جداگانه صورت گیرد که در کنار استفاده از داروها علائم کنترل گردد و تشدید نشود. معتبر ترین و موثرترین درمان برای بیماری آسم شناسایی و دور کردن محرک ها می باشد؛ محرکاتی مانند دود سیگار، حیوانات خانگی، آسپرین، موارد عصبی و غیره
در صورتی که تمامی این اقدامات موجب کنترل علائم این بیماری نشود بایستی از دارو استفاده شود که توسط پزشک متخصص نسخه می گردد.
انواع داروهای آسم
داروهای مورد استفاده برای بیمارانی که مبتلا به آسم هستند به 2 دسته تقسیم می شوند.
- داروها با قدرت تسکین سریع برای درمان علائم های حاد
- داروهای کنترل علائم در دراز مدت برای جلوگیری از تشدید بیماری
از داروهایی که کوتاه اثر بوده گیرنده های آدرنرژیک بتا 2 در خط اول درمان آسم استفاده می شوند، می توانیم به اسپری سالبوتامول اشاره داشته باشیم که برای حملات آسم می باشد
در وهله دوم داروهای آنتی کلی نرژیک هستند که در هنگام استفاده از داروهای اولیه برای اشخاصی که علائم متوسط یا شدید دارند و مزایای زیادی دارند.
آگونیست های آدرنرژیک داروهای قدیمی اند که اثربخشی خوبی دارند، با این حال با توجه به تاثیراتی که بر روی قلب میگذارند مصرف آن توصیه نمی شود.
به طور حتم کورتیکو استروئیدها از موثرترین درمان ها برای کنترل علائم در طولانی مدت می باشند که انواع استنشاقی آن معمولاً در همه موارد غیر از بیماری شدید مورد استفاده است و در حالت های شدید از کورتیکو استروئید های خوراکی و وریدی نیز بسته با علائم و شدت آن استفاده می شود.
آگونیست طولانی اثر گیرنده آدرنرژیک بتا همانند سالمترول و فرمترول در بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرد و کنترل آسم را بهبود می بخشد.
داروهای ثابت کننده ماست سل همانند کرومولین سدیم از دیگر گزینههای جایگزین برای کورتیکو استروئید ها محسوب می شود، ما به طور کلی لیستی از تمامی اسپره های مشهور استنشاقی برای تسکین بیماری آسم تهیه کردهایم؛
- اسپری سالبوتامول
- اسپری سالمترول
- اسپری فرمترول
- اسپری کرومولین
- اسپری بکلومتازون
- اسپری فلوتیکازون
- اسپری بودزوناید
- اسپری سرتاید
- اسپری فورادیل
- اسپری اسپیروا
- اسپری سروفلو
- اسپری کلنیل
- اسپری سیمبیکورت
بهبود آسم با تغذیه مناسب
تحقیقات تیم فارسی بیوتی نشان می دهد که مصرف موز هفته ای یکبار باعث میشود افرادی که دچار آسم هستند کمتر خس خس سینه داشته باشد، مصرف شلغم میتواند برای آسم سودمند باشد، همچنین موسیر مجاری تنفسی را ضد عفونی می کند، زنجبیل درد سینه را کاهش داده و برای آسم مفید است، مصرف تربچه نیز برای آسم مفید است.
باید بدانید مبتلایان آسم در تامین اکسیژن مورد نیاز بدنشان با مشکل جدی روبرو هستند و از آن سو بدن نیز در سوزاندن هیدروکربن های انرژی زا با مشکل جدی روبروست و در نهایت هیدروکربن های سوخته نشده در بدن انباشته می شود و تبدیل به چاقی میشود، چاقی نیز بیماری آسم را تشدید میکند. مبتلایان به بیماری آسم می بایستی کالری دریافتی خود را محدود کنند تا از چاقی پیشگیری شود؛ پیشنهاد متخصصین تیم ما به افراد مبتلا به آسم، مصرف مواد مغذی مانند تخم مرغ، عسل، شیر، ماست، پیاز، سیر، موسیر، سبزیجات، میوه ها، نان سبوس دار و حبوبات می باشد.
درمان های گیاهی آسم با دمنوش
همانطور که می دانید استفاده دمنوش های گیاهی برای مبتلایان به هر نوع بیماری بسیار سودمند است، گیاهان ذکر شده در این تحقیق پزشکی، می توانند مجاری تنفسی را پاکسازی کنند. همچنین بر روی عفونت های تحتانی و فوقانی ریه تاثیر بسزایی دارند و می توانند از بروزحملات شبانه جلوگیری کنند و همچنین ضعیف بودن نایژه ها و نایژک ها را بهبود بخشند. همینطور، این دمنوش ها تأثیر بسزایی در کیسههای هوایی ریه داشته و گردش جریانات هوا و اکسیژن را به شدت بهبود میبخشد. از گیاهانی که در درمان آسم نقش پررنگی دارند می توانیم به چند مورد اشاره کنیم:
- شلتوک برنج
- دمنوش گلپر
- دمنوش آویشن
- دمنوش نعنا
- دمنوش پونه کوهی
- دمنوش زنجبیل
- دمنوش بذر کتان
آسم را با چند میوه خوش طعم بهبود ببخشید
از دیگر مواردی که برای درمان بیماری آسم استفاده می شود مصرف برخی میوه ها می باشد که تاثیر بسزایی در کنترل و روند بهبود این بیماری دارد ما به برخی از آنها اشاره می کنیم
خرمالو
میوه پاییزی که برای درمان آسم بسیار مفید است و مصرف آن به شدت توصیه میشود.
افرادی که دچار بیماری آسم هستند حداقل هفته ای یک الی دو بار این میوه را مصرف کرده تا سینه و سرفه های آنها نرم تر شود و بتوانند خلطهای خود را بالا بیاورند.
سیب قرمز
سیب قرمز نوع این میوه ای موثر برای درمان آسم می باشد زیرا ترکیباتی که در آن وجود دارد میتواند مبارزه با آسم را بهبود بخشد و به حفاظت از ریه ها کمک کند، همچنین میتواند سیستم ایمنی را تنظیم کرده و به کاهش التهاب کمک زیادی بکند.
آب سیب
مصرف آب سیب یکی دیگر از راهکارهایی است که حساسیت بالا در افراد آسمی را بهبود می بخشد، همچنین آب میوه تازه سیب باعث میشود انسداد ریه کمتر شود، گلودرد، اختلالات تنفسی و همچنین برونشیت و تنگی نفس بهبود بخشد.
انگور قرمز
انگور قرمز دارای ارزش درمانی والا می باشد. همچنین مصرف انگور قرمز باعث تنظیم رطوبت ریه شده و آسم را بهبود می بخشد. انگور یک میوه با ارزش درمانی بالا برای آسم معرفی می شود و مصرف آن به کاهش حملات آسم کمک می کند.
انگور سیاه
انگور سیاه خاصیت کاهش علائم آسم را در بر می گیرد، همچنین به دلیل ترکیبات موثر در آن میتواند عفونت هایی که از طریق آلایندهها و گرد و غبار وارد ریه می شود را بیرون راند.
کانگوا
کانگوا یا پرتقال کامکوات، از دیگر مرکبات شناخته شده درمانی می باشد که علاوه بر درمان برای پوست و مو، جوش و آکنه، جوانسازی صورت، جنین و زنان باردار، لاغری و کاهش وزن، فشار خون، دیابت و قند، معده و گوارش، یبوست، سرماخوردگی، چربی خون، چربی اطراف قلب، سرطان، پوکی استخوان، افزایش دهنده انرژی بدن، دندان، رماتیسم و آرتروز، کمخونی، سنگ کلیه و افسردگی، برای بیماریهای تنفسی به شدت موثر بوده زیرا غنی از آنتی اکسیدان ها و ویتامین های مختلف بوده و همچنین میتواند ریهها و برنش را پاکسازی کند.
چند ماده معجزه آسا در درمان و پیشگیری از بیماری آسم
جالب است بدانید که علاوه بر مصرف دمنوش های گیاهی ذکر شده، چندین ماده دیگر وجود دارد که تاثیر بسزایی در پیشگیری و درمان آسم می گذارد:
- جینکو
- ارمک
- پیاز
- کلم
- سیر
- گزنه
- شیرین بیان
- قهوه
- زنجبیل
- انجیر
- سیر
- پای خر
- رازیانه
- بادمجان
- مرزنجوش
- مریمگلی
- اسفناج
- اسطوخودوس
- دارچین
- زوفا
- هویج
- بابا آدم جنگلی
- زردچوبه
- شبدر
- فلفل قرمز
- فلفل سیاه
- فلفل سبز
- سیاه گیله
- گشنیز
- گوجه فرنگی
- انگور فرنگی
- آرجون
- شنبلیله
- بامبو
- استبرق
- کافور
- زرمباد
- داتورا
- گند کما
- تاجریزی سیاه
- انار
- تخم کتان
- چای کوهی
- علف گربه
- صبر زرد
- علف هفت بند
- عناب
- مامیران کبیر
- یونجه
- بابونه گاوی
- آویشن
- کاکوتی
- قارچ گانودرما
- میخک
- روغن خردل
- چای سیاه
- روغن اکالیپتوس
- خربزه تلخ
- پونهکوهی
- برگ جعفری
- روغن سنبل هندی
آیا بیماران آسمی کرونا می گیرند؟
باید بدانید بیماری و ویروس کرونا یک ویروس جهانی و همه گیر بوده، همچنین این بیماری روی افرادی که دچار بیماری زمینهای و نقص ایمنی می باشند، واگیر بیشتری دارد.
برخی از بیماران مبتلا به آسم، نگران هستند که کورتون های مصرفی آنها به صورت استنشاقی و وریدی و یا خوراکی، سیستم ایمنی آنها را به شدت ضعیف کرده و نتوانند در برابر بیماری کرونا مقاومت کنند، لازم به ذکر است که بدانید بیماری آسم در پسران دو برابر دختران می باشد و کورتون نیز روی هردو جنس تاثیر داشته و سرکوب کننده ایمنی می باشد اما یک تحقیق جامع نشان داده است که خطر ابتلای کرونا در افراد مبتلا به آسم 30 درصد کمتر از سایرین می باشد، بنابراین تمامی اسپره ها و داروهای تجویز شده توسط پزشکان خود را مصرف کنید و به هیچ عنوان آنها را قطع نکنید، داروهای استروئیدی برای بیماران مبتلا به آسم در این شرایط از عوامل خطر آفرین محسوب نمی شود. همچنین شما می توانید اسپره های استروئیدی بینی خود را نیز مصرف کنید و در کنار آن از درمان های توضیح داده شده ای گیاهی استفاده کنید.
راهکار شگفت انگیز برای بهبود روند آسم
بخور
استفاده از بخور برای تنگی نفس در بیماری آسم از دیگر عوامل درمانی مهم است، از آنجایی که بخور ها به دو دسته سرد و گرم تقسیم میشود؛ سوال به وجود میآید که کدام نوع بخور برای آسم بهتر است.
متخصصین ریوی معتقدند استفاده از بخور های سرد و گرم به طور دائمی برای بیماران آسمی مناسب نمی باشد اما در اینجا چند بخور گیاهی را معرفی میکنیم که انجام این بخور ها در روز به مدت 2 الی 3 بار بسیار در روند تنفس و میزان رطوبت ریه تاثیر گذار است.
- بخور اکالیپتوس
- بخور نعناع
- بخور آویشن
- بخور مرزنجوش
- بخور زوفا
- بخور جوش شیرین
- بخور نمک دریایی