آشنایی با ماساژ آروماتراپی یا رایحه درمانی و فواید آن

آروما تراپی یا رایحه درمانی یک روش درمانی تکمیل کننده و سنتی است. در این روش درمانی از عصاره گیاهان طبیعی، اسانس و روغن های معطر غالباً با روش ماساژ برای بهبود وضعیت سلامت و میزان تندرستی استفاده می کنند. روغن های معطر و اسانسی حدود شش هزار سال است که در جهت بهبود و ارتقای وضعیت جسمانی و روانی مورد استفاده قرار می گیرند و به تازگی در حیطه ی پزشکی و علمی خود را برجسته و مطرح کرده اند. در واقع رایحه درمانی و آروما تراپی هم یک هنر و هم یک دانش می باشد که با استفاده از روغن های معطر سعی بر درمان و رفع بیماری دارد. استفاده از روغن ها و اسانس های معطر و خوش بو سبب آرامش ذهن و روح، افزایش سلامت روان و بهبود سلامتی بدن می شود.

آروما تراپی چیست؟ 

همانطور که می دانید آروما تراپی یا رایحه درمانی یک نوع درمان شفابخش است که هدف آن بهبود و ارتقای سلامت و رفاه شخص است. در این روش درمانی سنتی از اسانس های خوش بو و معطر و عصاره ی طبیعی گیاهان استفاده می شود و گاهاً با نام اسانس درمانی هم از آن یاد می شود.

تاریخچه ی آروماتراپی 

از هزاران سال قبل، افراد در فرهنگ های باستانی مختلف مانند چینی ها، مصریان، هند و دیگر نقاط از گیاهان معطر در مواردی مانند روغن ها، مومیایی کردن و رزین ها استفاده می کردند. در واقع برای اولین بار مصریان در مراسم مذهبی خود از عطر درمانی استفاده کردند و برای مومیایی کردن اجساد از روغن سدر بهره بردند. البته علاوه بر استفاده از روغن های معطر در مراسمات مذهبی، از این روغن ها و اسانس ها در جهت رفع و بهبود بیماری ها کمک می گرفتند. در زمان انتشار و شیوع طاعون مردم معتقد بودند که با سوزاندن روغن های معطر و انتشار بوی خوش و مطبوع می توانند این بیماری را نابود کنند. گفته شده که ایرانیان به آروماتراپی و تقطیر اسانس در قرن دهم روی آورده بودند اما احتمال اینکه آنها قبل از این دوره به این روش روی آورده باشند، بسیار است.

در قرن شانزدهم مطالبی مربوط به تقطیر اسانس و آروماتراپی منتشر شد. بعد ها در سال 1920 در مورد رایحه درمانی و آروماتراپی به شکل جدی تحقیقاتی انجام شد. این تحقیقات ثابت کرد افرادی که حس بویاییشان دچار مشکل شده است با بیماری های روانی بیشتری مانند افسردگی، استرس و اضطراب نسبت به دیگران دست و پنجه نرم می کنند. همچنین بعد ها ثابت شد اسانس های عطری فرکانسی از خود ساتع می کنند که با مقیاس هرتز قابل اندازه گیری است. پژوهشگران انرژی امواج هفت هزار نوع روغن معطر و اسانس را مورد بررسی قرار داده و شناسایی کرده اند. در این قرن پزشکان فرانسوی توانستند خاصیت درمانی روغن های معطر را کشف کنند. یک شیمی دان فرانسوی به نام رنه موراسین گاته فوس با استفاده از آروما تراپی و روغن اسطوخودوس زخم های حاصل از سوختگی بر روی دستش را به طور کامل و سریعی درمان کرد و به همین جهت به دنبال خواص دیگر روغن های معطر و اسانس ها رفت و توانست اثر مثبت این روغن ها بر سوختگی و عفونت پوست را ثابت کند. اصطلاح آروماتراپی توسط همین شیمی دان در کتابش ثبت شد. در کتاب او روغن های ضروری و معطر، خواص و اثرشان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. همچنین این شیمی دان در جنگ جهانی اول توانست بسیاری از سربازان را مداوا و درمان کند.

آروماتراپی و رایحه درمانی چگونه انجام می شود؟ 

آروماتراپی به دو طریق عمل می کند. این روش درمانی از ترکیب استنشاق و حس بویایی و جذب پوستی و ماساژ به وسیله ابزار هایی خاص مانند اسپری، نمک حمام، بخور، کمپرس گرم و سرد، پخش کننده ها و سرنگ های معطر، روغن و لوسیون بدن که مخصوص ماساژ هستند و ماسک خاک رس به صورت ترکیبی یا گاهی تکی صورت می گیرد. برای انجام ماساژ آروماتراپی بیشتر از صد نوع اسانس وجود دارد اما عموما افراد از روغن ها برای رایحه درمانی استفاده می کنند.

روغن اسانسی چیست؟ 

روغن های اسانسی از تقطیر گیاهان خام با آب یا بخار تهیه می شود. روغن های اسانسی دیگری که از پوست مرکبات به روش تقطیر خشک و فرایند های مکانیکی خارج می شوند هم وجود دارند. تعداد روغن های اسانسی شناخته شده بسیار است. هرکدام از آنها شامل خاصیت متفاوتی مانند خواص آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد ویروسی، ضد کرم های لوله ای، ضد قارچ و دافع حشرات هستند. البته این روغن ها و اسانس های طبیعی هم دارای ترکیبات شیمیایی هستند و استفاده خودسرانه از آنها می تواند خطراتی را برای شما به وجود آورد.

روغن های اسانسی مناسب برای آروماتراپی را بشناسید

از روغن های اسانسی به صورت تکی یا ترکیب آنها باهم نیز می توان استفاده کرد. برخی از روغن های اسانسی و معطر که برای آروماتراپی مناسب هستند، شامل موارد زیر می باشند:

• اسانس درخت چای
• اسانس رزماری
• اسانس مریم گلی با اثر ضدالتهابی
• اسانس اکالیپتوس
• اسانس زنجبیل
• اسانس یلانگ یلانگ
• اسانس گل رز یا گل سرخ
• اسانس رازیانه
• اسانس نعنا هندی و نعنا تند
• اسانس لیمو و علف لیمو
• اسانس بابونه رومی
• اسانس نرولی یا بهار نارنج
• اسانس گل شمعدانی
• اسانس اسطوخودوس
• اسانس پرتقال ماندارین
• اسانس علف وتیور یا خس خس

مصارف روغن ها و آشنایی با تاثیرات آنها

روغن ها و اسانس های معطر در زمینه های متفاوتی کاربرد دارند و اثرات آنها نیز متفاوت است. این روغن ها باید با روغن حامل ترکیب شوند تا برای استفاده رقیق و روان باشند.

اسانس رزماری 

ماساژ سر با استفاده از روغن رزماری می تواند بر تقویت و افزایش رشد مو و حتی تقویت حافظه موثر باشد. این اسانس گردش خون را بهبود می بخشد، از اسپاسم و گرفتگی عضلات جلوگیری می کند و برای سیستم عصبی نیز بسیار مفید می باشد.

اسانس ریحان 

اسانس ریحان می تواند سردرد و میگرن را کاهش دهد و سبب بهبود آن شود. این اسانس همچنین می تواند علائم افسردگی را از بین ببرد.

اسانس بابونه

 اسانس بابونه می تواند در درمان برخی بیماری های پوستی مانند اگزما بسیار مفید باشد.

روغن گل میخک 

این روغن برای رفع درد دندان و زخم لثه بسیار مناسب است. البته نباید بلعیده شود و تنها به صورت موضعی باید استفاده شود. روغن گل میخک خاصیت ضد قارچی، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. با استفاده از این روغن می توانید از تهوع و استفراغ جلوگیری کنید. علاوه بر آن سبب کاهش تشکیل گاز در روده و نفخ می شود.

روغن اسانسی اسطوخودوس

روغن اسطوخودوس بسیار آرامش بخش است و به شما کمک می کند خوابی راحت و آرام داشته باشید. اسانس اسطوخودوس می تواند بریدگی هاو سوختگی های جزئی را ضدعفونی کند و در نهایت به درمان آنها کمک کند. همچنین این روغن یک راه حل مناسب برای رفع سردرد و علائم میگرنی است.

اسانس لیمو 

روغن اسانسی لیمو روحیه و اخلاق شما را تقویت می کند و سبب بهبود آن می شود که در نتیجه علائم افسردگی و استرس را رفع می کند.

اسانس ژرانیوم یا شمعدانی

اسانس شمعدانی می تواند استرس و اضطراب را کاهش دهد، مشکلات و بیماری های پوستی را رفع کند و همچنین پشه ها را از اطرافتان دور سازد.

اسانس یاسمن

این اسانس به عنوان یک تقویت کننده و تحریک کننده ی جنسی عمل می کند.

روغن ترنج

روغن ترنج به همراه روغن اکالیپتوس مشکلات پوستی مانند آبله مرغان و مشکلات ناشی از استرس را به بهترین نحو بهبود می بخشد. همچنین روغن ترنج در تقویت دستگاه گوارش و مجازی ادراری مفید و موثر است.

روغن اسانسی سیترونلا

این اسانس از خانواده ی علف لیمو می باشد و دافع حشرات است.

اسانس فلفل سیاه

ترکیب اسانس فلفل سیاه و اسانس زنجبیل می تواند درد و گرفتگی درد مفاصل و عضلات را کاهش دهد و انعطاف پذیری را بهبود بخشد. اسانس فلفل سیاه گردش خون را تحریک می کند و می تواند کبودی و درد را از بین ببرد.

اسانس اکالیپتوس

در زمان سرماخوردی، آنفولانزا و تنگی نفس این روغن اسانسی می تواند به کمک شما بیاید و مشکلات مربوط به مجاری تنفسی را کاهش دهد. ترکیب اسانس اکالیپتوس با نعنا می تواند بسیار موثر بر این مشکلات باشد. اکثر افراد به این اسانس حساسیت دارند پس قبل از استفاده از آن از عدم حساسیت به اسانس اکالیپتوس اطمینان حاصل کنید.

فواید ماساژ آروماتراپی و رایحه درمانی

ماساژ آروماتراپی فواید متعددی دارد و این ماساژ به دلیل وجود روغن های ماساژ و معطر می تواند حالتان را بهتر کند. البته ماساژ آروماتراپی یک درمان کامل نیست و درمانی مکمل است. اثر آروماتراپی بر درمان کامل برخی بیماری ها ثابت نشده و شواهد علمی موثقی برای آنها وجود ندارد. آروما تراپی و رایحه درمانی در درمان مشکلات و بیماری هایی همچون بیماری های قلبی، پارکینسون و آلزایمر به صورت علمی ثابت نشده اند و تحقیقات بر روی آنها کامل و جامع نیست. ماساژ آروماتراپی بر برخی بیماری ها و مشکلات پوستی مزمن مانند انواع پسوریازیس موثر است. البته باید با یک متخصص این روش درمانی آغاز شود. ماساژ دادن روغن و اسانس نعنا می تواند در رفع مشکلات گوارشی کمک کننده باشد. در ادامه با برخی از دیگر فواید ماساژ رایحه درمانی و آروماتراپی آشنا خواهید شد.

• رفع مشکلات گردش خون
• کاهش و مدیریت درد
• رفع درد و مشکلات قاعدگی
• افزایش و تقویت ایمنی بدن
• درمان میگرن و سردرد
• خواب راحت و آسان
• رفع مشکلات گوارشی و بهبود هضم
• افزایش ایمنی بدن
• زایمان را آسان می سازد و از درد آن می کاهد.
• کاهش و رفع استرس، اضطراب و آشفتگی
• ریزش مو و آلوپسی را رفع می کند.
• مفاصل را نرم می کند و درد آن را کاهش می دهد.
• کاهش مشکلات مربوط به یائسگی
• بدن را در برابر باکتری، ویروس و قارچ مقاوم می کند.
• عوارض شیمی درمانی را کاهش می دهد.

خطرات احتمالی آروماتراپی و روغن های ضروری 

در برخی محصولات عطری و محصولات زیبایی مانند لوازم آرایشی، شمع ها و لوسیون ها مواد معطری وجود دارد که به ظاهر روغن های اسانسی هستند اما در حقیقت عطر های مصنوعی هستند. البته علاوه بر این موضوع حتی روغن های اسانسی هم باید با دقت مصرف شوند زیرا همانند یک دارو هستند که برای برخی امور مناسب هستند. همچنین این روغن های معطر و اسانسی ترکیبات شیمیایی مختص به خود را دارند، در نتیجه برای استفاده از این گونه روغن ها در جهت رفع و درمان بیماری ها حتما باید از یک پزشک، پرستار، ماساژور و ماساژ درمانگر، آروماتراپیست، داروساز ماهر در زمینه روغن های معطر و فیزیوتراپیست مشورت بگیرید و به دستورالعمل های آنها به دقت عمل کنید. همچنین نظارتی بر محصولات آروماتراپی از طرف سازمان دارو وجود ندارد بنابراین خودتان نمی توانید محصولات خالص و اصل را از محصولات غیر طبیعی و دروغین تشخیص دهید و بهترین راهکار کمک گرفتن از یک فرد متخصص در زمینه روغن های ضروری و معطر و اسانس ها است. همچنین آنها روش استفاده از روغن های ضروری و رقیق سازیشان را به شما یاد می دهند.